Coğrafî Konumu Trakya’nın tarihiyle başladığım yazıma Trakya’nın coğrafi konumu ile devam edeceğim. Günümüze kadar gelen Trakya neresi, incelemeye başlayalım. Balkan Yarımadası’nın güneyinde Balkan dağları, Karasu (Mesta) nehri, Ege denizi ve Karadeniz arasında kalan topraklara Trakya denilmektedir. Ayrıca, Trakya’nın Meriç nehrinin batısında kalan yerleri Batı Trakya, Meriç’in doğusunda Marmara’nın kuzeyi ile Karadeniz’in güneyinde bulunan toprakları da Doğu Trakya ismiyle anılmaktadır. Traklar zaman içinde tarihe karışmışlardır. Bölgeye verdikleri Traklar ism günümüze kadar gelmiştir. Daha önceki yazımda da belirttiğim gibi, Osmanlılar zamanında Trakya’nın merkezi Edirne’ydi. Gümülcine, Kırklareli, Dedeağaç, Tekirdağ, Gelibolu sancakları Edirne Vilâyeti’ne bağlıydı. 42.500 km2 yüzölçümüne sahip olan bu vilâyetin 6 sancağı, 26 kazası bulunmaktaydı. 1900’lü yıllarda ise vilâyetin nüfusu takriben 1 milyona ulaşmıştı. Batı Trakya ismi Yunanistan’ın hâkimiyeti altında kalan coğrafî bölge anlaşılmaktadır. Bu anlamıyla Batı Trakya’nın sınırları doğuda Meriç, batıda Karasu (Mesta) nehirleri, kuzeyde Rodop dağları ve Bulgaristan, güneyde de Ege denizine uzamaktadır. Batı Trakya’nın Ege denizine inen düzlük kısmına “Ova”, Rodop Balkanlar’ı arasındaki kısma “Yaka “, Yaka’nın kuzeyindeki dağlık bölgeye ise “Balkan Kolu” veya “Cebel” adı verilmektedir. Bu bölge 8.578 km2ılik dar bir şerit alanını kapsayarak Gümülcine (Rodopis), İskeçe (Ksanti) ve Dedeağaç (Evros) illerinden oluşmaktadır. Ancak, tarihe baktığımızda, Batı Trakya’nın sadece Yunanistan hâkimiyetinde kalan kısımlardan ibaret olmadığını görüyoruz. Örneğin, 18 Aralık 1918 tarihinde Batı Trakya Türk Mebuslarının, Sofya’daki büyük devletlerin temsilcilerine verdikleri muhtırada: “Batı Trakya halihazırda iki mutasarrıflığa ayrılmıştır. Gümülcine, İskeçe, Eğridere, Paşmaklı (Ahiçelebi), Kırcaali, Koşukavak, Ortaköy, Sofulu, Ferecik, Dedeağaç kazalarından mürekkeb olan Gümülcine Sancağı’yla, Karaağaç, Mustafapaşa, Svilengrad, Dimetoka kazalarını ihtiva eden Karaağaç Sancağı’dır. Balkan Harbinden sonra Filibe Sancağına ilhak edilen Dövlen (Ropcoz) Kazasıyla, Ustrumca Sancağına mülhak Nevrekop Kazasını coğrafi ve milliyet nokta-i nazarından Garbı Trakya ‘dan ad eyleriz.” Denilmektedir . Görüldüğü gibi Batı Trakya’nın kurtulması için çalışan Türk milletvekilleri Batı Trakya’nın coğrafî, millî ve siyasî sınırlarını belirlemişlerdir. Nitekim Garbı Trakya Cemiyeti tarafından yayınlanan belgelerde: “… Garbı Trakya şimalen 1912 Türk Bulgar hududu ile ayrılan Bulgaristan, şarken Meriç Nehri ve 1913 Türk Bulgar hududu ile ayrılan Şarkî Trakya, cenuben Adalar Denizi, garben İstruma Kara Suyu, Perim silsilesi ve ayrılan Makedonya ile mahduddur…” denilmekte ve bölgenin 23.591 km2 araziyi içine aldığı bildirilmektedir . Demek ki Batı Trakya, Yunanistan’da Ferecik, Dedeağaç, Gümülcine, İskeçe; Bulgaristan’da Kırcaali, Mestanlı, Koşukavak, Ortaköy gibi şehirleri ve bunlara bağlı köylerle kasabaları içine almaktadır*. Trakya tarihiyle, coğrafyasıyla ve bulunduğu konumuyla bizler için her zaman çok değerli ve önemli olmuştur.
Editör: TE Bilisim