Orhan YALÇIN
MÜCADELE HABER- Diyarbakır'da Sağlık Bakanlığına tahsisli barakalarda 35 yıldır yaşayan emekli sağlıkçıların eşleri, vatandaşların getirdiği koyun yönlerini para karşılığında yıkayıp bin bir zahmet ve emekle bu yönlerle yorgan, döşek ve minder dikerek aile bütçesine katkıda bulunuyor. Bahar ve özellikle de yaz aylarında kendilerine getirilen yönleri iyice yıkadıktan sonra kuruması içinde birbirinden ayırıp bir kısmını çamaşır ipine asan bir kısmını da yerdeki örtülere seren kadınlar, daha sonra ellerine iğne iplik alarak evlerinin önünde açık havada vatandaşların talebine göre yönlü yorgan, döşek ve minder hazırlıyorlar.
Yönlü ürünler pamuklu olanlara göre daha sağlıklı ve daha rahat
Merkez Yenişehir ilçesi Yaradanakul Caddesi üzerindeki Sağlık Bakanlığı'na ait evlerde yaşayan ve yaklaşık 25 yıldır genellikle yaz aylarında bu işi yaparak aile bütçesine katkı sağlayan emekli sağlık çalışanlarının azimli eşleri, yönlü yorgan, minder ve döşeklerin pamuklu olanlara göre daha sağlıklı ve daha rahat olduğunu söylediler. Vatandaşların getirdiği şilte ve kılıfları isteklerine göre titizlikle tek veya çift döşek ve yorgan yaptıklarını dile getiren 60 yaşındaki ve eşi hayatta olmayan Nedime Demir ile 50 yaşındaki Hava Tutal isimli kadınlar, döşek, minder ve yorganlarda yapılan köpüme (belirli aralıklarla dikim) işinin oldukça zahmetli, yorucu bir iş olduğunu ifade ediyor.
Emek ve sabır isteyen bir iş
Yaşam şartlarının giderek zorlaştığının farkında olduklarını belirten ancak kadınların her türlü zorluk ve engelin üstesinden geldiğine vurgu yapan Demir ve Tutal, "Hayat koşulları herkes gibi bizleri de zorladı ve şartlar zorlaştı artık. Bizler de ev bütçesine katkıda bulunmak için çevre mahallelerdeki kadınların yorgan, yastık, döşek ve minderlerin yapılması için bize getirdiği yön, şilte ve kılıfları önce yıkıyoruz. Bunları yıkadıktan sonra güneşin altında kurumaya bırakıyoruz. Yıkadığımız için birbirine yapışan yönleri birbirinden ayırarak bir kısmını çamaşır ipine asıyor bir kısmını da yerdeki örtü ve çadırlara seriyoruz. Yönlerimiz güneşin altında kuruduktan sonra sıra, yönleri şiltelere serip dikmeye başlıyoruz. Yön, şilte ve kılıfları bize getiren kadınların talepleri doğrultusunda yani onların taleplerine göre minder, yastık, tek veya çift yönlü yorgan, döşek yapabiliyoruz. Bu iş çok zahmetli ve yorucu. Her iş gibi bu işin de zorluğu vardır. Özellikle de yönlerin yıkanması ile yönlü döşek, yorgan ve minderlerde yapılan köpüme işi çok zorluyor bizi. Çünkü bu iş sabır, emek, güç ve titizlik istiyor. Ama biz kadınlar her türlü zorluk ve engellerin üstesinden geliyoruz. Kadınların başaramayacağı hiçbir şey yok. Kadın yeter ki istesin. Ayaklarının üstünde duracak güç ve iradeye sahiptir. Bu yüzden bu iş göründüğü gibi kolay değil. Bizi çok yoruyor. Ama yapacak bir şey yok. Genellikle yorgan ve döşek yapıyoruz, bu ikisi ve yönlerin yıkanması karşılığında toplam 100 lira alıyoruz. Biz bu parayla ancak mutfak masrafını gideriyoruz."diyerek geçim şartlarını zorluklarına dikkat çektiler.
Yönlü ürünler teknolojik zamana yenik düştü
Yönlü döşek, minder, yorgan ve yastıkların pamuklu olanlara göre daha sağlıklı ve rahat olduğunu anlatan Demir ve Tutal, işlerinin genellikle yaz aylarında yoğun olduğunu söylediler. Şimdiki neslin ve özellikle de evlilik için çeyiz hazırlayan geç kızların, yapılması kolay olduğu için pamuklu olanları tercih ettiğini dile getiren kadınlar, eskiden oldukça revaçta olan yönlü ürünlerin artık teknolojik zamana yenik düştüğünü ve gittikçe de yok olacağını anlattılar hüzünlü bakışlarla.
