Fatih SURUÇ

MÜCADELE HABER- TMMOB Diyarbakır İl Kordinasyon Kurulu, UNESCO Dünya Miras Kültürü Listesi’nde bulunan tarihi surlara dikkat çekmek amacıyla birçok medeniyete ait izleri günümüze kadar taşıyan merkez Sur ilçesinde basın açıklaması yaptı. Surların geleceği ve yapılan restorasyonla ilgili  endişelerini dile getiren TMMOB Diyarbakır İl Kordinasyon Kurulu açıklamasında, “2015 yılından bu güne değin Sur içinde bir yıkım ve talan projesi yürütülmüş ve Suriçi Bölgesi insansızlaştırılmış, tarihi dokusu değiştirilmiştir” denildi.

 

Sur ilçesinde hayata geçirilen Koruma Amaçlı İmar Planı’nın (KAİP) miras alanı ve tampon bölgelerinin bütünlüğünü bozduğu öne sürülen açıklamada, proje ve imar planlarının UNESCO Dünya Miras Merkezi’nden gerekli onayların alınmadan uygulamaya koyulduğu savunuldu.

 

2016 yılında  tarihi Sur kentinin büyük bölümünün yerle bir edildiği ve iş makinalarıyla kültürel mirasın yok edilmek istendiği ileri sürülen açıklamada, “Bütün bu olumsuzluklar yaşanırken bugünlerde Diyarbakır valisi ve kayyumu tarafından gündeme getirilen ve Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından 19.09.2020 tarihlinde Diyarbakır da açıklanan; yıktırılan sur duvarının yeniden inşa edileceği ise akıllara durgunluk veren bilimden uzak talihsiz bir açıklamadır. Diyarbakır Kalesi’nin 1930 yılında yine bir vali eliyle bilimden ve gerçeklikten uzak yaklaşımlarla yıktırılmış olması iktidar ve gücün kullanılma biçiminin ifadesidir. Ve şimdilerde tarihi kentin geçiş noktası olan Dağkapı Meydanı’ndan geçtiği bilinen kalıntısı dahi kalmamış olan sur duvarlarının yeniden inşa edileceği açıklanmıştır. 1930 yılında yıkımla gerçekleşen durum tarihi yapıya ne kadar zarar vermiş ise bu gün aynı yerin yeniden inşa edileceği mantığı ikinci kez bu tarihi yapıya aynı derecede zararı verecektir diyoruz. Bu sebepledir ki sur duvarlarının yeniden inşa edileceği beyanın olabilirliği bizlerde ciddi endişeler yaratmıştır. Var olanı en sade ve doğru biçimiyle korumak asıl hedef olmalıdır. Bu yeniden inşa çalışmaları süresince Dünya Mirası olan Diyarbakır Surlarının tahrip edilmeden yapılabilmesinin mümkün olmadığını biliyoruz. Diyarbakır Surları dünyanın özgün ortak mirasıdır. Yapılacak herhangi bir yanlış uygulama surların tarihi ve evrensel değerine zarar verecektir diye tekrar üstüne basa basa ifade ediyoruz” ifadelerine yer verildi. 

 

Açıklamada, “Diyarbakır surlarının, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından 06.07.2020 tarihindeihale edilen ve 10.08.2020 Tarihinde yer teslimi yapılan restorasyon projesi şu anda uygulanmaktadır. Surların hala ayakta kalan kısımlarında ciddi restorasyon çalışmalarına ihtiyaç duyulduğu kuşkusuzdur ve yapılacak restorasyon uygulamaları şeffaf, denetlenebilir olmalıdır diyoruz. 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine kaydedilen “Diyarbakır Kalesi ve Kültürel Peyzaj Alanı’’ insanlığın ortak mirasıdır. Geçmişten günümüze gelen bu miras, üzerindeki izlerle korunarak geleceğe aktarılabilmelidir. Bu sebeple valilerin hayali projelerine değil Surları olduğu gibi koruyacak ve geleceğe aktaracak projelere ihtiyacımız vardır. Diyarbakır surları ortak hafızamız, ortak mirasımızdır. Surlarımıza çakılacak her çivinin takipçisi olacağımızı buradan tekrar kamuoyuna duyuruyoruz” denildi.

Editör: TE Bilisim