k) Hz. Yunus Musul'a yerleşip o ülkenin halkını dine davet etmiş. Fakat kendisine hiç inanan olmamış. O da Musul'un halkına beddua edip oradan ayrılmış ve gelip Diyarbakır’a yerleşmiş. Diyarbakır halkı ona inanmış Yunus Nebi de onlara "İliniz mamur halkınız her zaman sevinçli olup bütün çoluk çocuğunuz asil ve olgun olalar" diye hayır dua etmiştir. L) Arap tarihlerinde Peygamberimiz (SAV) miraca çıkarken Diyarbakır'ı görmüş ve Cebrail (AS)'a burası neresi diye sormuş. Cebrail ‘Amid şehiri’ demiş. Peygamberimiz de bu şehre dua etmiş (Abdülsettar Hayati Avşar). Bu dua İçkale’den Nasuh paşaya çıkan kapı üzerinde şu şekilde kayıtlıdır: “Resüller resulü Muhammed (SAV) Miracda hepimize Allah şehrimizi mübarek etsin buyurmuştur' şeklinde yazılıdır. Süleyman Nazif’in babası Sait Paşa 10 citlik Mirat’ül İber isimli (9 cilt basılı,10. cilt yazma olarak İstanbul müze kütüphanesinde) eserinde Peygamberimizin (AS) miraçta Diyarbakır’la ilgili iltifatlarını kaynaklarını vererek anlatıyor. Diyarbakır surlarla çevrilidir. 4 kapıdan şehre girilir. Tarihi fotoğraflarda da görüldüğü üzere bu kapıların kenarlarında hamamlar vardı. Şehre girenler bu hamama sokulur ve şehre abdestli olarak girme zorunluluğu söz konusuydu. Yani şehir mübarek bir beldedir.” Evliya Çelebi bu hamamları şu şekilde tasvir eder: Eski hamam Rum kapısındadır. Hamamların en büyüğüdür. Dağkapı yanındaki Zilci hamamı da güzeldir. Yenikapı hamamı da meşhur hamamlardandır. m) Diyarbakır'da bir çok evliyanın mezarının olması. Örnekler: Şeyh Abdülkadir-i Hezan, Hani'li Şeyh Abdullah Hatipoğlu, Molla Abdürrahim (Tangüner), Şeyh Abdurrahman-i Aktepe, Molla Abdüssamed-i Ferhandi, Al-Bardaklı Şeyh Ahmed, Gülşenizade Şeyh Ahmed Gülşeni efendi, Melaye Hasi, Şeyh Ahmet Hilmi (Çit) efendi, Şeyh Ahmed-i Karazi, Ahmed mürşidi, Şeyh Ahmed-i Nakşibendi, Şeyh-ül Meşayih Seyyidina Ali septi, Rumiye Şeyhi Aziz Mahmut Urmevi, Şayh Baha Uluğ efendi, Şeyh Hasan el Amidi, Seydaye Molla Hasan-i Karanasi, Şeyh Hasan Zerraki, Şeyh Güzel, Seydaye Alipari, Gülşeni tarikatı pir'i İbrahim Gülşeni, İsmial çelebi, Kami, Şeyh kasım el hadi, Şeyh Kerbela, Resmi açıkbaş Mahmud efendi, Şeyh Mahmud Nedim efendi, Mustafa Çelebi, Seydaye Live Muhammede Hadi, Seyyid Muhammede Şerif Sükuti efendi, Şeyh Mustafa Safi, Kuddusi Seyyid Münir Efendi, Nesimi, Pir Mansut, Rsim, Sarı sadık, Hacı Sadık Baba, Şeyh Sa'dullah el hatibi, Şeyh Selim-i Hizani Şahi, Şeyh Veysi Ekinci, Molla Yahya-i Ferhandi, İskenderpaşazade Şeyh Yusuf Raif efendi, Şeyh Abbas (Aslan), Şeyh Abdülhalim(Aslan), Abdülkadir Amidi efendi, Molla Abdullahi Hazrovi, Molla Abdullah düşünücü, Şeyh Abdurrahmani, Şeyh Selameta, Şeyh Abdüsselam Geylani, Molla Ahmed-i Cevzi, Şeyh ahmet efendi, Şeyh Bedran aslan, Molla Derviş-i Hzrovi, Şeyh Fazli-i Amidi, Şeyh Ferho, Molla Fethullah-i peçari, Şeyh Halid-i Zilan, Şeyh Hasan-i Nurani, Şeyh Hasib, Molla Hüseyin-i Mirahura, Şeyh İbrahim-i Bahçe, Şeyh İsmili Duderiya, Şeyh İsmail-i termıli, Seydaye molla İsmetullahe karazi, Mahmud nüzhed efendi, Molla Muhammedi arabkendi, Şeyh Muhammed Can-i Aktepi, Şeyh Muhammed-i Duderi, Muhammede emine şeyh selameta, Şeyh Muhammed Hadi, Şeyh Muhammed-i Hazrovi, Şeyh Neytullah, Rışti, Muhammed Ubeydullah Efendi, Şeyh Seyyid Muhib efendi, Şeyh Muhibullah Amidi, Gülşenizade şeyh muhlis efendi, Şeyh Muhyiddin-i şeyh selameta, Molla Mustafa-i sisi, Örfizade şeyh Yunus, Örfizade şeyh ömer efendi, Şeyh Ömer efendi-i Duderiya, Molla Saide Tahıki, Molla Said(Önen), Şeyh Salih efendi, Şeyh Salihe Bahçe, Şeyh Seyyid efendi, Şeyh Siracuni Duderi, Şeyh Süleyman efendi, Şeyh Şükrü efendi, Molla Teyfur, Şeyh Timur efendi, Şeyh Yahyaye bahçe, Şeyh Zeki el amidi, Şeyh Zülfü.
Editör: TE Bilisim