Fatih SURUÇ

MÜCADELE HABER- Diyarbakır İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Ertan Atalar, Diyarbakır’da son dönemde yerel ölçekte geliştirilen meyvecilik hakkında gazetemize önemli açıklamalarda bulundu. Engebeli, kış şartlarına uygun ve tarla tarımına elverişli olmayan taşlı arazilerde Badem, Ceviz, Fıstık ve Üzüm alanında önemli çalışmaların yapıldığını söyleyen Atalar, “Biz şimdi yerel ölçekte çalışıyoruz ama istiyoruz ki ulusal ölçekli hatta yurtdışına göndermek istiyoruz. Diyarbakır’da ürettiğimiz bu ürünleri kendi markalarımızla piyasaya arz edilsin istiyoruz. Burada üretilen badem, ceviz, fıstık ve üzüm olsun kendi markalarımızla satışa sunulması halinde hem ilimiz tanıtılacak hem de elde ettiğimiz ürünün katma değeri ilimizde kalacaktır.” Dedi.

 

Badem, Ceviz, Fıstık ve Üzüm alanında Diyarbakır’da meyveciliği geliştiren çalışmalar yürütülüyor. Özellikle Tarım ve Orman Bakanlığının desteği ve Diyarbakır Valimiz sayın  Münir Karaloğlu’nun geçtiğimiz günlerde bu yılı sert kabuklu meyvecilik yılı ilan etmesiyle önemli adımlar atıldı. Atalar, “Ortak bir çalışmayla Büyükşehir Belediyemiz 5 milyon TL katkı sağlayacak. GAP İdaresi de 5 milyon TL sağlayacak. 1 milyon TL Bakanlığımız katkı sağlıyor. Dicle Üniversitesi, DTSO ve diğer paydaşlarımızın da desteği ve yüzde 30 çiftçi katkısıyla 15 milyon 704 bin liralık meyvecilik projesi uygulanacak.” Diye konuştu. 

 

Özellikle Eğil ilçesinde daha önce çiftçiler sadece kendi ihtiyaçları için ürettikleri Bademi alınan desteklerle Eğil’de badem 3000 dekar üzerine çıktı. Diyarbakır toplamı ise 9437 dekara ulaştı. 2008 yılından bu yana Tarım Bakanlığının desteğiyle Badem bahçeleri 3800 dekar civarındayken Şuan 9000 dekara ulaştı. Aynı şeklide Cevizde 2480 dekardı. Bugün itibarıyla 5340 dekara ulaştığını söyleyen Atalar, “Diyarbakır’da özellikle Çüngüş’ten başlayarak Kulp’a kadar arazisi biraz daha engebeli olan yerlerde meyveciliği geliştirmek için projeler geliştiriyoruz. Kuru şartlara dayanıklı, emeği daha az olan özellikle sert kabuklu meyvecilik alanında çalışmalarımızı yoğunlaştırdık. Badem, Ceviz, Fıstık ve Üzüm alanında çalışıyoruz.” Şeklinde konuştu.

 

Diyarbakır İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Ertan Atalar

 

Dicle ilçesinde de önemli çalışmalar yapıldığını söyleyen Atalar, “Dicle’de geçtiğimiz günlerde Sayın Valimizin de katılımıyla Gap idaresinin yüzde 70 hibe desteği ve Büyükşehir Belediyesinin katkısıyla Üzüm suyu, Badem ve fıstık işleme tesisi temeli atıldı. Daha önce yine Dicle ilçemizde Üzüm suyu işleme tesisi kuruldu ve onu da daha aktif hale getireceğiz. Amacımız meyvecilikte hem üretim yapmak hem de katma değeri arttıracak tesislerini oluşturarak Diyarbakır’ımızı meyvecilik alanında geliştirmek ve çiftçilerimize daha fazla gelir sağlamaktır.” Dedi.

 

Diyarbakır’da meyvecilikte üretilen ürünlerin hem üretilip hem de işlenmesini hedeflediğini söyleyen Atalar, Şuan üretim aşamasındayız bunun sonrası ise işlemesi var. Bunu da Bakanlık olarak yüzde 50 hibe destekleriyle biz üstleniyoruz. Tarım Ve Orman Bakanlığımızın Kırsal kalkınma Yatırımlarının desteklenmesi programı kapsamında yüzde 40 ile 70 hibe destekleriyle işleme paketleme tesislerini kurduruyoruz. Bu tesislerde elde edilen ürünler ambalajlanıp rafa konulacak hale getirilecek. Sonrasında ise biz bunu yurtiçi ve yurtdışında pazarlama imkanımız olacak.” diye konuştu.

 

Diyarbakır İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Ertan Atalar’ın açıklamaları şöyle, “Bakanlığımız desteğiyle zaten her yıl dekar başına 100 ile 400 TL arasında ödeme yaparak sertifikalı fidanlarla meyve bahçeler oluşturuyoruz. Bunun yanı sıra GAP İdaresinin sağladığı finansmanla her sene çiftçilerin müracaatlarına göre yeni bahçeler oluşturuyoruz. Bunların hepsi en az 5 dekar olacak şeklide gelir getirici şartları sağlayabilecek standartlarda örnek bahçeler oluşturuyoruz. Çoğunlukla damla sulama sistemleriyle beraber bahçeler tesis ediliyor. 2008 yılından buyana Bademlikler 3800 dekar civarındaydı. Şuan 9000 dekara ulaştı. Aynı şeklide Cevizde 2480 dekardı. Bugün itibarıyla 5340 dekara ulaştı. Üzüm bağlarını da yenileme yapıyoruz.

 

Özellikle Bademde Eğil ve Dicle ilçelerinde artık geçim kaynağı haline geldi. Her biri 50-70 dönümlük bahçelerde oluşturuldu. Sadece 2020 yılında Eğil’de 3000 dekarın üzerine çıktı. Diyarbakır toplamı ise 9437 dekara ulaştı. Bu tabi bizim yaptırdığımız. Bizim dışımızda da yapanlar var.

 

Meyvecilikte mazot-gübre destekleri her sene zaten devam ediyor. Meyve bahçelerini tesis ederken de sertifikalı fidanla birlikle Bakanlığımız 100 ile 400 TL/da  ödeme yapıyor. Bunu dışında da ziraai ilaç kullanmadan yapılan biyoteknik mücadele uygulayan bahçelerde de dekar başına ciddi hibe destekleri var. ÇKS kaydı olan bahçe sahipleri alabiliyor. Dekar başına 80 TL, açık alanlarda ise 130 TL destek sağlanıyor.

 

Ayrıca Sayın Valimiz bu yılı sert kabuklu meyvecilik ilan etti. Bunlar Badem, Ceviz ve fıstık. Ortak bir çalışmayla Büyükşehir Belediyemiz buna 5 milyon TL katkı sağlayacak. GAP İdaresi de 5 milyon TL sağlayacak. 1 milyon TL Bakanlığımız katkı sağlıyor. Dicle Üniversitesi, DTSO ve diğer paydaşlarımızın da desteği ve yüzde 30 çiftçi katkısıyla 15 milyon 704 bin liralık meyvecilik projesi uygulanacak.

 

Bunun içerisinde 3075 dekar Badem, 100 dekar Fıstık, 1000 dekar Ceviz bahçesi kurulacak. Toplam 5075- 6000 dekar meyve bahçesi kurulacak. Geneli bütün ilçelerde olacak şeklide olup ağırlıklı olarak engebeli ve tarla tarımına çok elverişli olmayan yerlerde yapılacak. Bu bizim koordinatörlüğümüzde yürütülecektir.

 

“MEYVECİLİKLE DİYARBAKIR’DA YAN SANAYİ DE GELİŞECEK”

Bu projeyle bahsettiğimiz bu 4 ürünle 10 katı bir gelir elde edilecek. Bu kapsamda bunun yan sanayisi de gelişecek. Örneğin Eğil ilçemizde 2 tane badem kırma tesisini yüzde 50 hibeyle yaptırdık. Şuan da çalışıyorlar. İlerleyen günlerde Eğil’de badem, pekmez ve pestil tesisi kurduruyoruz. Dicle’de geçtiğimiz günlerde Sayın Valimizin de katılımıyla yüzde 70 hibe desteği ve Büyükşehir katkısıyla Üzüm suyu, Badem ve fıstık işleme tesisi temeli atıldı. Daha önce yine Dicle ilçemizde Üzüm suyu işleme tesisi kuruldu ve onu da daha aktif hale getireceğiz. Amacımız meyvecilikte hem üretim yapmak hem de işleme tesislerini oluşturuyoruz.

 

Ş uan üretim aşamasındayız bunu sonrası ise işlemesi var. Bunu da Bakanlık olarak yüzde 50 hibe destekleriyle biz üstleniyoruz. Tarım Ve Orman Bakanlığımızın Kırsal kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında yapılan işleme paketleme tesisleri var. Bu tesislerde elde edilen ürünler ambalajlanıp rafa konulacak hale getirilecek. Sonrasında ise biz bunu yurtiçi ve yurtdışında pazarlama imkanımız olacak. Bununla ilgili belirli markalarda oluştu. Badem ve üzüm suyuna paketleme tesisi kurdurduk. Yakında da Fıstık ve Cevize de işleme tesisleri faaliyete geçtiğinde ürettiğimiz ürünleri rafa konulacak hale getireceğiz. Bunların bir kısmı çiftçi kendi markasını oluşturup kendi pazarlama alanı oluşturacak. Bunlar her gün gelişerek devam edecek. Biz bu işin daha başlarındayız. İyi bir yönde de ilerliyoruz. İnşallah 2002 yılında bu yana kadar oluşturduğumuz modern bahçeler 36 bin dekarı geçti. Diyarbakır için bu yeterli bir rakam değil biz bunu yüzbinlerce dekara çıkartmayı hedefliyoruz. Eğimli taşlı alanların hepsini meyvecilik tesisleriyle daha fazla gelir edilmesini sağlayacağız.

 

Diyarbakır’da badem ve üzümün bir alt yapısı tarımı zaten vardı. Şimdi ise piyasa şartlarına uygun, verimi yüksek kaliteli ürünlerle geliştiriyoruz. Çiftçilerimizin bununla ilgili bir tecrübesi de var. Biz bunu çeşitlendirerek yeni yöntemleri yaygınlaştırıyoruz.

 

Biz şimdi yerel ölçekte çalışıyoruz ama istiyoruz ki ulusal ölçekli hatta yurtdışına göndermek. Diyarbakır’da yeni markalar çıksın istiyoruz. Burada üretilen badem, ceviz ve fıstık olsun. Marka sayesinde hem ilimiz tanıtılacak. Elde ettiğimiz bütün ürünün katma değeri ilimizde kalsın istiyoruz. Çiftçimiz hem kazansın hem de buradan ham madde olarak gitmesin, işlenmiş son haline gelmiş şeklide olsun istiyoruz.”

Editör: TE Bilisim