Fatih SURUÇ- ÖZEL HABER
MÜCADELE HABER- Sur’da birçok hayalinin olduğunu ve Sur için yeni projeler hazırladıklarını belirten Evsen, “Çevre şehircilik Bakanlığı, Kültür Bakanlığı ve Büyükşehir Belediyemizin Sur için güzel çalışmaları var. Yani bütün kurumlar Sur ile ilgili seferber olmuş durumdadır” dedi.
11 – 17 Mayıs Vakıflar Haftası nedeniyle Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü Metin Evsen, 5 yıl önce terör olaylarında zarar gören 
tarihi Sur ilçesindeki yapılarda bir kısmı biten bir kısmı da devam eden restorasyon çalışmalarına ilişkin gazetemize çarpıcı açıklamalarda bulundu. Dün düzenlediği basın açıklamasından bir gün önce gazetemize önemli açıklamalarda bulunan Evsen, Sur’da zarar gören 20 eserin, restore edildiğini ve yakın zamanda hizmete açılacağının müjdesini verdi. Evsen, Sur’daki restorasyon ve projelere ilişkin sorularımızı şöyle yanıtladı:
“BİZİM SORUMLULUK ALANI İÇERİMİZDE 4 İL VARDIR”
Mücadele Haber: Kendinizden ve Vakıflar Müdürlüğünden kısaca bahseder misiniz?
Metin Evsen: İsmim Metin Evsen Diyarbakırlıyım. 2011 yılından beri Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlü olarak görev yapıyorum. Diyarbakır, Konya ve Bitlis Bölge müdürlükleri yaptım. Bütün hayatım Sur içinde geçti. Diyarbakır’a hizmet ettiğim için kendimi şanslı hissediyorum.
Diyarbakır Vakıflar Bölge müdürlüğü Kültür Bakanlığına bağlıdır. Başkanlık sisteminde önce Başbakanlığa bağlıydı. Vakıflar genel müdürlüğüne bağlı 25 bölge müdürlük vardır. Biride Diyarbakır Vakıflar Bölge müdürlüğüdür. Bizim sorumluluk alanı içerimizde 4 il vardır. Merkez Diyarbakır, Mardin, Bingöl ve Batman’dır. Mardin ve Diyarbakır kültür varlıklarının en yoğun olduğu iki ilimizdir. Dolayısıyla 200’e yakın bizim burada Vakıf kültür varlığımız var. Başta Camiler, Medrese, Hanlar, Hamamlar, Kiliseler, Çarşı dediğimiz medestenler, Dükkânlar, arsalar ve köyler var. Buna benzer Vakıf Kültür varlıklarımız var. Bu sorumluluk alanı içerisinde çalışmalarımıza devam ediyoruz.
“HER AY SOSYAL YARDIMLARIMIZ DEVAM EDİYOR”
Mücadele Haber: Vakıflar Müdürlüğü bünyesinde yapılan yardımlar nelerdir?
Metin Evsen: Vakıflar Müdürlüğü bünyesinde yapılan yardımlar; sosyal yardımlardır. Muhtaç vatandaşlara eğer yetim veya öksüzse, yâda %40 Engelli raporu varsa bize müracaatları halinde bizler her ay 914,58 krş para yardımında bulunuyoruz. Yine kuru gıda yardımında faydalanan vatandaşlarımız var. Diyarbakır, Mardin, Bingöl ve Batman’da her ay 5500 kişiye kuru gıda yardımında buluyoruz. İlkokul, Ortaokul ve Lise öğrencilerine 673 kişiye burs veriyoruz. Yüksek öğretim öğrencilerine 343 öğrenciye yine burs veriyoruz. Yabancı uyruklu olan öğrenciler var onlardan 9 kişiye de burs veriyoruz. Dolayısıyla her ay sosyal yardımlarımız devam ediyor.
Mücadele Haber: Korona sürecinde yardımlarınız devam etti mi?
Metin Evsen: Korona virüs kapsamında bizim buraya yaptığımız bir çalışma olmadı. Zaten bizim her zaman rutin olarak devam eden çalışmalarımız var. Genel müdürlüğümüzün bu konuyla ilgili çok detaylı bir çalışması var ama bölge müdürlüğü olarak zaten rutin sosyal yardımlarımıza sadece devam ettik.
“DİYARBAKIR BİNLERCE YIL TARİHİ OLAN BİR ŞEHİRDİR”
Mücadele Haber: Diyarbakır hakkında neler söylemek istersiniz?
Metin Evsen: Diyarbakır önemli bir şehirdir. Binlerce yıl tarihi olan bir şehirdir. Birçok medeniyete beşiklik yapmış 33 medeniyetin yaşadığı bir şehirdir. Bu medeniyetlerin el ve ayak izlerini kültür varlıklarında görmeniz mümkündür. Surlarda, Camilerde, kiliselerde, Sivil mimari dediğimiz konutlarda ve yollarda görmek mümkündür. Dolayısıyla bir medeniyet şehridir. Vakıfta bir medeniyettir. İslam medeniyetiyle vakıf medeniyetini bir birinde ayıramıyorsunuz. İslam medeniyeti dediğin zaman Vakıf medeniyeti, Vakıf medeniyeti dediğiniz zaman İslam medeniyeti anlaşılıyor.
“KORONAVİRÜS NEDENİYLE ETKİNLİKLER DÜZENLENMEYECEK”
Mücadele Haber: Kentte Vakıflar Haftası etkinlikleri düzenlenecek mi?
Metin Evsen: Bu yılda tabi İslam medeniyeti ‘Merhamet ve Şefkat’ haftası olarak Vakıflar haftası kutlanıyor. Pandemiden dolayı Bakanlığımızı ve Genel Müdürlüğümüz sadece sosyal medya mecralarında kutlamayı talimatlandırdı. Daha önce biz bunları farklı yerlerde, farklı zamanlarda yapıyorduk. Her yıl Mayısın 2'nci haftasında kutlanan Vakıflar Haftasını, bu yıl 11 ile 17 Mayıs tarihleri arasında kutluyoruz. Tabi korona virüs salgınından dolayı her yıl yapmış olduğumuz etkinlikleri ve gezileri bu yıl erteledik. Geziler ve etkinlikler korona virüs sebebiyle yapmayacağız.
“DİYARBAKIR KÜLTÜR YOĞUNLUĞU OLAN BİR ŞEHİRDİR”
Mücadele Haber: Vakıflar bünyesinde yapılan çalışmalar ne durumda?
Metin Evsen: Özelikle Diyarbakır, Vakıflar Genel müdürlüğümüzün ve Bölge müdürlüğümüzün çalışmalarıyla bir inan merkezi haline getirdik. Eğil’de ki Peygamber kabrinin restorasyon ve çevre düzenlenmesinin yapılması, Hz. Süleyman ve Diyarbakır fethinde bulunun şehit olan 27 Sahabenin orada metfun olmaları olayı bir inanç turizmi haline getirmiştir. Yine Mardin’de ki Sultan Şehmus türbesini de restore ettik. Orası da inan merkezi haline geldi. Yine Mardin Mazıdağı’nda olan Pir Hattab türbesi, Nusaybin Zeynel Abidin türbesi, Sitti Zeynep Türbesinde restorasyon çalışmalarını yaptık. Bunlar inanç merkezi açısından önemli yerlerdir.
Diyarbakır Kültür yoğunluğu olan bir şehirdir. Burada da çok Vakıf kültür varlığımız vardır. Biz 2002 ve 2020 yılına kadar burada restorasyon ihtiyaçları olan bütün eserlerimizin restorasyon ihtiyaçlarını yaptık. Projesi olmayan eserlerin projelerini çizdirdik.
“ZARAR GÖREN 20 ESER RESTORE EDİLDİ”
Mücadele Haber: 5 yıl önce terör olaylarında zarar gören kaç eser restore edildi, bunlar ne zaman hizmete açılacak?
Metin Evsen: 2015-2016 yıllarında ki terör saldırılarından dolayı Diyarbakır’da ki vakıf kültür varlıkları çok büyük zarar gördü. Bunların başında Diyarbakır Ulu Cami yani 5. Harem-i şerif, yine ilk Osmanlı eseri olan Fatih Paşa Cami halk arasında Kurşunlu Cami diye bilinen camiler büyük zarar gördü. Diğer zarar gören camiler; Arap Şeyh Cami, Hüsrev Paşa Cami ve Nasuh Paşa Cami yani saldırıların olduğu 6 mahallede bulunan kültür varlıklarımız büyük zarar gördü.
Sur içinde 20 eserimiz zarar gördü. Biz bu eserlerin hepsinin projelerini çizdirdik. Kurumdan gerekli onayları aldıktan sonra restorasyonlarına başladık. Bazılarının açılışlarını gerçekleştirdik.
Çalışmalar kapsamında Hüsrevpaşa, Parlı, Nasuh Paşa, Kadı, Sefa, Ulu, İbrahim Bey, Fatihpaşa ve Arapşeyh camileri, Protestan Kilisesi, Dört Ayaklı Minare, Hasırlı Mescidi'nin de aralarında yer aldığı 20 eserin restorasyonu tamamlandı. Hüsrevpaşa Camisi'nin de restorasyonu tamamlandı ve açılışa hazır. Özellikle Hüsrev Paşa cami de bir Cuma namazı da kılmayı düşünüyoruz. Bitirip açılışını yapmadığımız bir iki eserimiz var. Onları da inşallah bu pandemi hastalığını atlatırsak ve bir normalleşme olursa açılışını yapacağız.
“KİLİSELERİ 2021-2022 YILINDA İBADETE AÇMAYI DÜŞÜNÜYORUZ”
Mücadele Haber: Zarar gören kiliselerin son durumu ne ve kiliseler ne zaman açılacak?
Metin Evsen: Terör saldırılarında dolayı kültür varlıklarımız büyük zarar gördüğü için önceliğimiz onların restorasyon çalışmalarını bitirmekti onu da gerçekleştirdik. Mülkiyeti bizde olan iki kilise vardı. Ermeni Katolik kilisesi ve Ermeni Protestan kilisesi onlarında restorasyon çalışmalarını yaptık. Mülkiyeti bizde olmayan yani farklı cemaatler da olan Mar Petyun Keldani Kilisesi ile Surp Giragos Ermeni Kilisesin de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı terörden etkilendiği için finans boyutunu karşıladılar. Restorasyon ve kontrol boyutunu da Vakıflar bölge müdürlüğü genel müdürlüğümüz yapacak şekilde bir protokol imzaladık. 2021-2022 yılında inşallah tamamlayıp ibadete açmayı düşünüyoruz.
“SUR’DA BİRÇOK HAYALİMİZ VAR”
Mücadele Haber: Kentin kalbi olan Sur hakkında projeleriniz var mı?
Metin Evsen: Sur dediğiniz zaman Sur’un içinde ki vakıf kültür varlıkları anlaşılır. Ben Diyarbakır Sur’luyum. Bütün hayatım burada geçti. Hem şahsi olarak hem de bulunduğumuz konumda yaptığımız görev olarak Sur’da birçok hayalimiz var. Mesela Diyarbakır Valimizin aynı zaman da Büyükşehir belediye başkanlığına bakması Sur’da yapılacak çalışmalarla ilgili gerçekten ciddi katkılar sunabileceğini düşünüyorum. Diğer kurumlarında yoğun çalışmaları var. Onlarda bitmesi halinde gerçektende Sur hayal ettiğimiz bir şehir olacaktır. Yani çocukluğumuzda hayal ettiğimiz şehir neyse inşallah onu yaşamış olacağız. Çevre şehircilik Bakanlığın ciddi çalışmaları var. İnşallah en kısa zamanda oralar da biter. Kültür Bakanlığımızın güzel çalışmaları var. Sur içerisinde Büyükşehir Belediyemizin güzel çalışmaları var. Yani bütün kurumlar Sur ile ilgili seferber olmuş durumdadır. İnşallah en kısa zaman da bütün bu projeler biter ve Sur hak ettiği yere gelir diye düşünüyorum.
“HEP BERABER KATKI SUNUP ÇALIŞMAMIZ LAZIM”
Mücadele Haber: Diyarbakır’a söylemek istediğiniz bir şey var mı?
Metin Evsen: Çok önemli bir şehirde yaşıyoruz. 33 Medeniyetin hayat bulduğu ve yaşadığı bir şehir de yaşıyoruz. Dünyanın en önemli şehirlerinde bir tanesidir. Burada yapılan çalışmalar devam ediyor. İnşallah bölgedeki yapılan çalışmaları bitiririz. Dolayısıyla vatandaşlarımız yine eskisi gibi Cami cemaati buluştururuz. Pandemiden dolayı cemaat ayrılığı var. İnşallah pandemiden sonra cami ve cemaatlerle buluştururuz. Ramazan ayı şefkat ve merhamet ayıdır. Sosyal yardımların en fazla yapıldığı bir aydır. Bu aya uygun Vakıflar genel müdürlüğümüz bir konu belirledi. Onun çerçevesinde genel müdürlüğümüz ve bağlı 25 bölge müdürlüğü buna uygun olarak faaliyetlerine devam ediyorlar. İnşallah daha güzel hizmetlerin yapılmasıyla ilgili hep beraber katkı sunup çalışmamız lazım. Teşekkür ediyorum.
