MEDENİYETLER BEŞİĞİ HASANKEYF Hasankeyf, tarihi boyunca pek çok alim yetiştirmiştir. İşte o alimler ve yaptıkları çalışmalar: ALAADDİN HASKEFİ: (1021-1088\1612-1677) Asıl adı, Muhammed b. Ali B. Abdurrahman  B. Muhammed B. Cemaluddin B. Hasan B. Zeynelabidin'dir.  Alaaddin Hısni lakabı ile tanınırdı. Aslen Dımeeşklıdır. 1021-1612 yılları arasında Hasankeyf'te doğdu. Babasının yanında tahsile başlayan Haskefi, daha sonra Şam’a giderek bir çok alimden ders aldı. Bir ara Kudüs’te de ilim tahsil etti. Haskefi daha sonra Anadolu'ya geçti. Osmanlı veziri Fazıl Ahmed Paşa ona çok iltifat etti ve Çakmiyye Medresesine müderris tayin etti. Şam müftülüğüne arzu etmesi üzerine buraya müftü olarak tayin edildi. Hareketli bir hayat geçiren Haskefi bir çok yerde daha müftülük kadılık, müderrislik yaptı. Fazıl Ahmed Paşa'nın Girit adası fethine katıldı  ve fetih hutbesi okundu. 1088/1677 yılında Şevval 'in 12'sinde Şam'da vefat etti. Alim, fakih ve muhaddis olan Haskefi, önemli eserler yazdı. En meşhur  eseri Hanefi  fıkhına dair olan Dürrü'l – Muhtar' dır. Oğlu Şeyh Salih ve torunu Şeyh Muhammed de büyük alimlerdendi. EBU’L LUTF HASKEFİ ( ? -859-1455) Şafi mezhebi alimlerindendir. İsmi Muhammed b. Ali b. Mahsur b. Zeynel-Arap el-Haskefi  el-Makakdisidir. Çok iyilik sahibi olduğu için Ebu’ l Lütf künyesi ile meşhur oldu. Hasankeyf'te doğduğu için de İbnul –Hısni diye tanınırdı. Hasankeyf’te yetiştikten sonra Kudüs, Kahire, ve Halep şehirlerinde bir çok ilim tahsil etti. Fıkıh Arap edebiyatı ve şiir sahasında ileri derecede bilgi sahibi oldu. 859/1455 yılında Kudüs’te vefat etti. ELHABİB EL HASKEFİ ( 460-553/1068-1158) Asıl adı Ebu’l Fadl Yahya b. Selame b. Hüseyin b. Muhammed’ dir. Lakabı Muınuddin olup, El- Hatip El - Haskefi adıyla meşhur olmuştur. Tanzanya’da doğdu, Hasankeyf'te büyüdü, sonra Bağdat’ a giderek  önce edebiyat dersi aldı. Bunu iyice öğrendikten sonra Şafii fıkhını tahsil etti. Memleketine dönmek üzere Bağdat’ tan ayrıldı. Ancak Meyyafarıkın'e ( Silvan) gelince oraya kalmaya karar verdi. Orada halka vaaz vermeye başladı. Kısa bir süre sonra da Silvan müftüsü oldu. Zamanın en büyük alimleri, şair ve edipleri arasında yer aldı. İBN MOLLA ( AHMED İBN MUHAMED HASKEFİ) (937-1008/1531-1599) İbn Molla adıyla meşhur olmuştur. Şafi alimlerindendir. Aslen Hasankeyf'li olup 937/1531 yılında Halep'te doğdu ve oraya yerleşti. Gerek Halep'te gerek başka şehirlerde birçok alimlerden hem din ilimleri tahsil etti. 1008/1599 yılında Halep yakınlarında şehit edildi. GELECEK BÖLÜM: HASANKEYF'TEKİ TARİHİ ESERLER
Editör: TE Bilisim