Aramiler ve Diyarbakır 8 Aramiler, zamanla hem küçük gruplar hâlinde göçerek geldikleri ve hem de büyük nüfus nakilleriyle yerleştirildikleri bugünkü Mezopotamya topraklarında ve Önasya’da yerli halkla ve Asur kentleri ve çevresindeki tarım alanlarında Asur halkıyla kaynamı, bazı bölgelerde halkın çoğunluğunu oluşturmuşlardır. Bu süreç bir anlamda bu coğrafya halkının Aramileşmesine zemin hazırlamıştır. Bölgede bu dönemin hâkim devleti Asurluların yanında Güneydoğu Anadolu ve Anadolu’nun birçok bölgesinde yayan Hitit ve bakiyelerini de dil, din kültür ve ırkı yapı bakımından büyük oranda etkilemiştir. Ancak Aramiler birçok şehir kurmuş olmalarına ve de diğer şehirlerde etkili olmalarına rağmen siyasi bir birlik oluşturarak kendi millî devletlerini de kuramamışlardır.  Aramiler bulundukları her bölgenin kültürüne adapte olmuşlar ve bunun sonucu olarak da sanatlarında Mısır, Ege, Finike, Hitit ve Asur sanatlarının tesirleri görülmektedir. Arami dili çok geni bir alanda yayılmış ve Asurlular, Geç Hitit şehir devletleri, Babil, Suriye-Filistin ve Finike  şehirleri, Persler, Ahameniler zamanında yaygın olarak kullanılmıştır.  Aramiler Asurca ile akraba olan ve kolay anlaşılan dilleri nedeniyle kentlerde, tapınaklarda ve sarayda önemli görevlere yükselmişlerdir. Aramcanın oldukça geniş bir bölgede konuşulması, bata ticari ilişkilerde olmak üzere, farklı toplulukların ortak anlama dili konumuna gelmesine yol açmıştır. Mezopotamya kültürünün Doğu Akdeniz kıyıları ve Kilikya üzerinden Batı dünyasına (Grek kültürüne) aktarılmasında da Aramcanın önemli bir rol oynadığı anlaşılmaktadır. KAYNAKÇA ALBAYRAK, K. (1997), Keldanîler ve Nasturîler, Vadi Yayınları, Ankara. BOSSERT, H. Th. (1948), “Karatepe’de Bulunan Fenike-Eti Bilinguisleri’’ Belleten, C. XII, S. 47, Temmuz 1948, TTK Basımevi, Ankara.  BÜLBÜL, M. (2005), Türkiye’nin Süryanileri, Tasam Yayınları, İstanbul.  ÇELiK, M. ‘’Süryanilerin Etnik ve Dinsel Kimlikleri’’  İstanbul Bilgi Üniversitesi, Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırmaları Merkezi,  Avrupa Birliği, TÜBAR-XXIX-/2011-Bahar/Öğr. Gör. Hacı ÇOBAN Türkiye ve Asurî/Süryani Göçü Sempozyumu  Sunumu,  26 Mayıs 2005, http://goc.bilgi.edu.tr/. DİNÇOL, M.A. 1991’’Aramice’’-‘’Aramiler’’,  TDV.  Đslâm Ansiklopedisi C.3, Güzel Sanatlar Matbaası, İstanbul. GÜNALTAY, M. (1987), Yakın ark III, Suriye ve Filistin, TTK. Basımevi, Ankara. İPLİKÇİOĞLU, B. (1994), Eskiçağ Tarihinin Ana Hatları, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul. KINAL, F. (1954) “A. DupontSommer: ’’LesArameens. L’orıentAncıenIllustren. 2. . Lıbraırıe A. Maısoneuve. Paris 1949. 124 S. 8’’, AÜ. DTCF. Dergisi, C. 12, S 1-2, Ankara. KINAL, F. (1958), ‘’Kargami Şehri Tarihi Hakkında’’ Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi C. 16, S. 3–4, Ankara. KÖROĞLU, K. (2006), Eski Mezopotamya Tarihi, Başlangıçtan Perslere Kadar, İletişim Yayınları, İstanbul. MANSEL, A.M-BAYSUN, C.vd. (1945), Đlk Çağ Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul MEMİ, E. (2007), Eski Çağda Mezopotamya, Ekin Kitabevi, Bursa. MEMİ, E. (2009), Eski Çağ Türkiye Tarihi (En Eski Devirlerden Pers İstilasına Kadar), Çizgi Kitabevi, Konya. NARÇIN, A. (2008), A’dan Z’ye Asur, Ozan Yayıncılık Ltd.,İstanbul. AHİN, Ö. (2007), “Gözneıhbağı'ndakiArami Yazıtı ve Aramiler” İçel Sanat Kulübü Dergisi, Yıl 17. S. 150, Mart 2007, Çevrimiçi Bülten, Mersin, İM EK, M. (2003), Süryaniler ve Diyarbakır, Çiviyazıları Yay., İstanbul. YONAN, G. “Tarihte Unutulmuş bir Ulusal Azınlık, Asurlular” www. acsatv. com
Editör: TE Bilisim