Fatih SURUÇ
MÜCADELE HABER- Tarım sektörü açısından yüksek girdi maliyetlerine isyan eden çiftçilerin sorunlarına neredeyse her gün yenisi eklenirken, gazetemize açıklama yapan Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, geçen yıl yem fiyatlarından tohuma kadar birçok girdide oldukça yüksek fiyat artışları yaşandığını dile getirdi. Söz konusu maliyetlerdeki artışın tarımsal üretim üzerinde de ciddi bir baskı oluşturduğunu belirten İskenderoğlu, bankalara olan kredi borçlarını nasıl ödeyeceklerini kara kara düşünen çiftçilerin, bu kez de kimyasal gübrede yaşanan fahiş yüksek fiyat artışıyla karşı karşıya kaldığını ve gübre alacak güçlerinin kalmadığını söyledi.
Tarımsal üretimde önemli bir girdi kalemi olarak öne çıkan gübre fiyatlarının yüzde 100’ün üzerinde bir atış yaşandığını öne süren Başkan İskenderoğlu, bu fiyat artışlarının önüne geçmek hüküm yetkililerinin gübre fabrikalarında kapsamlı bir denetim ve inceleme yapmasını istedi. Devletin çiftçilere yaptığı mazot, gübre ve prim desteğinin girdi maliyetlerini karşılayamadığını, gübredeki fahiş fiyat artışı ile yüksek girdi maliyetlerinin çiftçinin belini kırdığını belirten İskenderoğlu,“Bir dönüm buğdayın gübre maliyeti 192 TL iken devlet desteği 8 TL, pamuğun 286,5 TL iken devlet desteği 4 TL, mısırın 420 TL iken devlet desteğinin 4 TL olması komiktir.” dedi.
Gazetemize açıklamada bulunan Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, “Her zaman ithalat olmuştur ama bu son iki yıldır buğday ithalatı çok fazla oldu. Bu sebeple de gübre alamıyoruz. Fiyatlar yüksek, gübrede dışarıya bağımlı olduğumuz için fiyatlar yükseldi. Ardından dolarda yükseldiği zaman fiyatlar da yükseliyor ama dolar düştüğünde fiyatlar düşmüyor. Burası büyük bir sıkıntıdır. Bir an evvel çiftçi üretici desteklenmeli, kullanmalıdır ve Tarım Bakanlığı’nın gübre fabrikalarına inceleme yapması gerekiyor” dedi.
“TARIM BAKANLIĞI’NIN GÜBRE FABRİKALARINA İNCELEME YAPMASI GEREKİYOR”
Devletin fabrikası olan Gübrataş’ın stokçuluk yaptığını ve Tarım Bakanlığı’nın denetim yapması gerektiğini söyleyen İskenderoğlu, “Bu pandemi döneminde, bu sıkıntıda bir an evvel Tarım Bakanlığı’nın gübre fabrikalarına inceleme yapması gerekiyor. Başta da devletin kendi fabrikası olan Gübretaş’a inceleme yapması lazım, piyasaya mal sürmüyorlar. Daha yeni mal sürmüş piyasaya. Fiyat artışının bir diğer sebebi de Gübretaş’dır. Fabrika fiyat artışını bekledi. Çiftçi de zorda, biz de zordayız. Şimdi biz pahalıya gübre aldığımız zaman, pahalıya mazot aldığımız zaman sizler de fırından pahalıya ekmek almış olacaksınız. Hayvanınıza yem ve arpa aldığınız zaman pahalıya almış olacaksınız. Bundan ötürü de girdi maliyetleri yükseliyor. Bu kapsamda da un, bulgur fiyatları da otomatikman yükseliyor. Meselenin kaynağı, anlatmaya çalıştığımızda tam da budur. Bu zamlar hiçbir zaman bu kadar yükselmemişti. 1 Dolar 8, 40 TL’ye gittiğinde gübre 2.05 krş. 1 Dolar 8, 40 TL’den 7, 35 TL’ye düştüğünde ise gübre 2.05 TL’den 3.05 TL’ye yükseldi. Böyle bir şey olabilir mi? Tamamen dışa bağımlı bir ülke olduk. Evet, dolar yükseldiğinde fiyatlar da yükseliyor ama dolar düşünce neden fiyatlar da düşmüyor.” Şeklinde konuştu.
“GÜBRE FİYATLARI YÜZDE YÜZÜN ÜSTÜNDE”
Gübre fiyatlarının yükselmesinin çiftçileri etkilediğini belirten İskenderoğlu, “Geçen yıl bu zamanlarda bir ton gübre 2.10 krş. İle 0.50 krş. değişiyordu. Şu anda ise çiftçi gübre almak istese 3.05 TL üre. Çiftçi ana unsur fark olarak yüzde 26 azotlu. Geçen yıl bu dönemde gramı 950 TL olan buğdaya attığımız gübre, şimdi ise 1850 ile 2000 TL arasında değişiyor. Yüzde yüzün üstünde. Bu Allah’a revan mıdır? Bu çiftçi ve üretici perişan oldu. Daha öncesinde kamu bankalarının faizine isyan etmiştik. Banka faizleri, tabela faizleri, Ziraat Bankası şimdi yüzde 17 ile tabela faiziyle çiftçiye kullandırılıyor. Sübvanseli kredide ise değişken olarak 4.5’den, 8.5’e gitmiş. Traktör kredilerinde ise daha önce 7.5 iken faiz oranı yüzde 10.5’ye yükseldi. Bu pandemi döneminde, üretimin sıkıntılı döneminde Türkiye’de mal yok. İthal ediyorsunuz. Yurt dışında ithal mal açılıp, tekrar kapanıyor. Pahalı olduğu için. Çiftçi üreticilerimizin alım gücü bitmiş durumdadır. Çiftçi tarlasına gübre atamıyor. Daban gübresi olarak çiftçilerimiz iki ay sonra mısır ve pamuk için daban gübresi alacak. Daban gübresi yüzde yüz artmış. 18-46’lık daban gübresi daha önce 2, 25 lira iken, şimdi 3, 35 TL oldu. 20/20 daban gübresi daha önce yıl 1.30krş iken zamlarla beraber 2.40 krş’a yükseldi. Şimdi biz ne yapalım, çiftçi ne yapsın? Şu anda gübre zamanıdır. Mahsulü gübreleme zamanıdır. Şu anda sulu da birinci gübreyi atıyoruz. Kuru mahsulü ise bir hafta sonra bir sefer atacak. Sulu da ise iki kez atılır.”Diye konuştu.
“DEVLET BİZE DESTEK VERSİN, BİZ ÜRETELİM. NEDEN DIŞARIDA GELİYOR?”
İthalat konusunda dışa bağımlılığın zorluklarında bahseden İskenderoğlu, TMO’nun çiftçiden 1.60 krş.’a aldığı ekmeklik buğdayı dışarında 2.50 krş.’a getirip sonrasında pahalı olduğundan vazgeçtiğini söyledi. “İthalat konusunda devlet TMO ekmeklik buğday fiyatını 1, 60 krş. olarak fiyatını belirledi. Makarnalık buğdaya da 1, 8 krş. olarak belirledi. Şu anda dışarıdan 2, 50 Krş.’a getirdi. Sonrasında pahalı olduğu için vazgeçtiler. 400 bin ton ihale açtı ama pahalı olduğundan dolayı 95 bin ton aldı. Geriye kalan ihaleyi iptal ettiler. Çiftçiden 1, 60 krş. fiyat verip alan TMO, şu anda 2,50 TL’ye alamıyor, bulamıyor. Tabii ki Türkiye’de malın bittiğini dışarıdaki ülkeler anlayınca, buğday fiyatını yükseltiler. Devlet bize destek versin, biz üretelim. Neden dışarıda geliyor? Zamanında ürün fiyatı konusunda hakkımız verilseydi, farklı olurdu. TMO hakkımızı vermedi. Yoksa biz şimdi rahat rahat gübremizi alırdık. Çiftçiyi kazanacak, üreticiyi kazanacak, tüm Türkiye’yi kazanacak.” Dedi.
