Muş Alparslan Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümünde bir öğretim üyesine, derslerinde Kürt edebiyatının önemli isimlerine ait eserleri kullandığı gerekçesiyle soruşturma açıldığı iddia edildi. iddiaları TBMM gündemine taşıyan Diyarbakır DEM Parti Milletvekili Serhat Eren, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e soruşturmanın gerekçesini sordu.
Eren, önergede şu ifadelere yer verdi:
ÜNİVERSİTEDE ÖRETİM ÜYESİNE KÜRTÇE SORUŞTURMASI İDDİASI
“Muş Alparslan Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümünde bir öğretim üyesine,
derslerinde Kürt edebiyatının önemli isimlerine ait eserleri kullandığı gerekçesiyle soruşturma
açıldığı kamuoyuna yansımıştır. Fatma Savcı’nın Avesta Yayınları’ndan çıkan kitabı, Arjen Arî’nin Sor Yayınları’ndan çıkan eseri ve Cegerxwîn’in Lîs Yayınları’ndan yayımlanan şiir kitabıdır. Söz konusu eserlerin tamamı Kültür Bakanlığı onaylı, bandrollü ve üniversite kütüphanelerinde yer alan kitaplardır. Bu durum hem bilimsel özgürlüğün hem de ifade özgürlüğünün açık bir ihlalidir. Özellikle Kürt edebiyatının önemli eserlerine ve bu eserlerin toplumla buluşmasına yönelik keyfi yasaklamalar, dilin ve kültürün kriminalize edilmesi çabalarının bir parçasıdır. Bu olay, Kürtçe üzerinde çifte standartlı bir yaklaşımı bir kez daha ortaya koymuştur. Üniversiteler, bilimsel düşüncenin ve özgür tartışmanın merkezi olması gerekirken, siyasi gerekçelerle Kürt Dili ve Edebiyatı gibi alanlarda akademik çalışmalara yönelik engellemeler yapılması, anadil eğitimi ve kültürel haklar konusunda ciddi endişeler doğurmaktadır.
DAHA ÖNCE DİYARBAKIR’DA KÜRTÇE’YE YASAKLAMA GETİRİLDİ
Benzer şekilde, Diyarbakır Kitap Fuarında Aram Yayınları standına yönelik polis müdahalesi ve bandrollü kitaplara hukuksuzca el konulması, Kürtçe yayınların hedef alındığına dair kaygıları artırmaktadır. Bu tür müdahalelerin, Kürtçenin kamusal alanda görünür olmasını engellemek amacıyla yapıldığı, bandrollü ve yasal kitaplara yönelik yasaklama ve el koyma kararlarının, hukukun temel ilkeleriyle bağdaşmayan keyfi uygulamalar olduğu ifade edilmektedir. Kürtçenin kriminalize edilmesi ve kamusal alandaki görünürlüğünün engellenmesi, yalnızca Kürt kültürüne değil, aynı zamanda Türkiye’deki çok dilli, çok kültürlü toplumsal yapıya zarar vermektedir. Bu tür uygulamalar, anayasayla güvence altına alınmış olan ifade özgürlüğü, bilimsel özgürlük ve kültürel hakların ihlalidir.
Bu bağlamda;
1- Muş Alparslan Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümünde bir öğretim üyesine soruşturma açılmasının gerekçesi nedir? Bu soruşturmanın yasal ve idari dayanağı nedir?
2- Derslerde kullanılan Fatma Savcı, Arjen Arî ve Cegerxwîn’in eserlerinin, Kültür Bakanlığı onaylı ve bandrollü olduğu dikkate alındığında, bu eserlerin kullanılmasının “uygunsuz” olarak değerlendirilmesinin nedeni nedir?
3- Kürt Dili ve Edebiyatı gibi anadil eğitimi kapsamında yer alan bir bölümde, Kürtçenin edebi ve kültürel mirasını temsil eden eserlerin okutulmasının engellenmesi akademik özgürlük açısından nasıl değerlendirilmektedir?
4- Son dönemde Kürtçe yayınlara yönelik artan baskılar ve keyfi yasaklama uygulamaları hakkında Bakanlığınızın bir incelemesi bulunmakta mıdır? Bu bağlamda Kürtçe yayınların hedef alınmasının ifade ve bilimsel özgürlük üzerindeki etkilerine
ilişkin bir değerlendirme yapılmış mıdır?
5- Üniversitelerde anadil eğitimi veren bölümlerde, ders materyallerinin seçiminde akademik özgürlük ve bilimsel bağımsızlığı güvence altına almak adına Bakanlığınızın bir politikası bulunmakta mıdır?
6- Kürtçenin kamusal alanda daha görünür hale getirilmesi ve bu tür hak ihlallerinin sona erdirilmesi amacıyla, Bakanlığınızın yürütmekte olduğu bir çalışma veya geliştirmeyi planladığı bir strateji bulunmakta mıdır?"
