Yaz aylarında özellikle koçerlerin (göçer) uğrak yeri olan Karacadağ yamaçları, her yıl baharın gelişiyle birlikte açan sarı, kırmızı, yeşil, mor, pembe ve beyaz çiçeklerle görsel şölen oluşturuyor. Bu bitkilerden biri de Mayıs aylarına doğru açan İris Aucheri (Kaya Navruzu) ismini taşıyan süsen bitkisidir.
Fotoğraflar: Viranşehir’i Keşfet
KAYA NEVRUZU HAKKINDA
Süsen bitkisinin birçok türü olmakla beraber Diyarbakır, Şanlıurfa Mardin gibi bölge illerinde yetişen türü İris Aucheri (Kaya Navruzu) ismini taşımaktadır. Süsen çiçeğine bölgede halk tarafından yani Kürtçe’de bülbis ya da sosîn ismi veriliyor. Antik Yunan’da “gökkuşağı” anlamına gelen süsen çiçeği, mitolojide ise Tanrıların çiçeği olarak bilinir. Latincede ise çiçeğin cennetten geldiğine inanıldığı ve eşsiz kokusundan ötürü “cennetin gözü” olarak isimlendirilir.
KARACADAĞ’DA YETİŞEN GÜZELLİK: SÜSEN
Son faaliyetini 100 bin yıl önce gerçekleştirdiğine inanılan Karacadağ’da en çok rastlanılan ve soğanlı bitkilerden olan süsen, parçalı çiçeklere sahip, hoş kokulu ve genellikle koyu mor renge sahip bir bitkidir. Yumrulu ve sığ köklü bir bitki olan süsen, diğer adıyla iris, mavi, sarı, mor, pembe, turuncu ve beyaz renkte açan çiçekleriyle oldukça rağbet gösterilen bir bitkidir. Yine Karacadağ eteklerinde ve bazalt taşlarının arasında çıkan ve sık sık rastlanılan bu bitkinin en çok rastlanılan rengi beyaz, sarı ve mordur. Gökkuşağı kelimesinin kullanılmasının sebebi de budur. Renk cümbüşü ve güzelliği ile bahçelerin vazgeçilmez çiçeklerindendir.
Bu bitkiler genellikle nisan-mayıs aylarında çiçek açar. Narin, zarif ve mistik görüntüsü nedeniyle özellikle mezar yerlerine dikilen bu bitki, melankolinin de sembolüdür. İris çiçekleri, genelde ölümü simgelediği için mezar çiçeği olarak da bilinir.
