Diyarbakır’da ellerine aldıkları el arabasıyla gittikleri semt pazarlarında alışveriş yapan vatandaşların yükünü cüzi bir miktar karşılığında taşıyan çocuk işçilerinin sayısı her geçen gün artıyor. El arabalarına yükledikleri yüklerini istenen adrese götüren çocuk işçilerinin gün boyu kazandığı ve kazanacağı günlük tutar ise 200 lirayı geçmiyor.
AİLESİNE DESTEK VEREN MİNİK İŞÇİ ÇOCUKLAR
Kimisi ailesine destek vermek için kimisi de okul harçlığı çıkarmak için çalışıyor. Diyarbakır’ın semt pazarlarında çalışan çocukların sayısıda bir hayli artmış durumda. 15 yaşından küçük çocukların zor şartlar altında çalışması kanunen yasaktır. Ekonomik durumlar çocukları çalışmak zorunda bırakıyor. Semt pazarlarında yaşları küçük yükleri büyük olan çocuklar sabahın ilk ışıklarından gün batımına kadar el arabasında semt pazarına gelen vatandaşların yüklerini taşıyor.
ÇALIŞMAK ZORUNDA BIRAKILIYORLAR
Söz konusu çocuk işçiler, her ne kadar semt pazarlarının vazgeçilmez renkli ve gülümseyen yüzleri olsalar da, onlar aslında geçinmek, ihtiyaçlarını karşılamak, kısacası yaşama tutunabilmek için minik ve güçsüz bedenleriyle daha şimdiden para kazanmaya, yaşamın zorluklarıyla tanışıp onlarla mücadele etmeye mecbur bırakılıyor.
ÇOCUK İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILABİLECEĞİ İŞLER
18 yaşından küçük çocukların çalıştırılması için yapabileceği işler, İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre belirlenmiştir. Çocuk işçiler (14 yaşını tamamlamış ancak 15 yaşını tamamlamamış ve zorunlu ilköğretimini tamamlamış kişiler), hafif işlerde çalıştırılabilir. Genç işçiler (15 yaşını tamamlamış ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiler), daha geniş bir iş yelpazesinde çalışabilirler.
Çocuk işçiler için izin verilen hafif işler:
1. Hasat zamanında, güvenli ortamlarda meyve ve sebze toplama, çiçeklerin bakımı gibi işler
2. Tavukçuluk ve ipek böcekçiliği alanlarında destek görevleri
3. Küçük işletmelerde ve sanatkar dükkanlarında ürün satışı ve müşteri hizmetleri
4. Ofis ve büro ortamlarında çeşitli yardımcı görevler
5. Gazete ve dergilerin dağıtımı, satış noktalarında satış faaliyetleri (ağır yük taşıma görevleri dışında)
6. Ekmek fırınları, pastaneler, manavlar, büfeler ve alkolsüz restoranlarda garsonluk ve satış destek görevleri
7. Ürünlerin etiketlenmesi ve manuel paketlenmesi işlemleri
8. Kütüphaneler, fuarlar, panayırlar ve sergi alanlarında destek hizmetleri (ağır yük taşıma ve istifleme işleri dışında)
9. Spor komplekslerinde ve tesislerinde çeşitli yardımcı görevler
10. Çiçekçilik; satış, düzenleme ve bakım işleri
