Diyarbakır’ın Ergani İlçesi merkezinde bulunan ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmeyen tarihi Gülbahar Çeşmesi, kesme taştan yapılmış olup bir nişin (uygun yer, iş, mevki) içinde yer almaktadır. Tek cepheli bağımsız sınıfına giren çeşmenin aynı zamanda su yalağı (su haznesi) bulunmaktadır.
ÇEŞMENİN KİTABESİ BULUNMAMAKTADIR
Diyarbakır’ın Ergani ilçe merkezindeki tarihi çeşmenin kitabesi ise bulunmamaktadır. Çeşmenin aynası karma olmakla birlikte çoğunlukla kesme taştan yapılmıştır. Dinlenme sekileri olan sade ve suyu akan aktif bir çeşmedir. Ayna taşının üzerinde 2 adet su lülesi (musluk) ve 2 adet su taslığı yer almaktadır. Dikdörtgen şeklinde olan tarihi çeşmenin su taslıklarının arka kısmında da bir bahçe yer alıyor. Ayrıca çeşmenin tepelik bölümü asma dallarının altında görünmez bir vaziyettedir. Daha önce çeşme kemeri olduğu düşünülen yapının kemeri yıkılmış yerine düz saçaklı bir tepelik yapıldığı görülüyor. İki su taslığının arasında bulunan kare formlu nişin olduğu boşlukta kitabesi olduğu düşünülmektedir.
YAPIDA BOZULMALAR MEVCUTTUR
Bölgede yer alan yapıda tuzlanma, derz boşalması, kılcal çatlaklık, kararma, niteliksiz ek, yosunlaşma gibi bozulmalar mevcuttur. Çeşme aynalığında malzeme kayıpları ve çimento harç izleri görülmekte olup, çeşmeye yazılar yazılmıştır.
