Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Derneği’nden yapılan paylaşım şöyle: “1939 yılında Bulgaristan’dan gelen göçmenlerin bir kısmının Diyarbakır’a yerleştirildiğini biliyor muydunuz?
Cumhuriyet Gazetesi için röportajlar yapan Yaşar Kemal 1951 yılının mayıs ayında Diyarbakır’a gelir ve bu göçmenlerin köylerini gezer. Memleket Mektupları adı altında yayınladığı bu röportaj dizisinin başlığı “Diyarbakır’da Göçmen Köylerini Gezerken Ne Gördüm?” olur.
Göçmenler için Diyarbakır’ın 21 km doğusunda Ambar Çayı’nın kenarında bir köy kurulmuştur. İki göz odalı, ahırlı 94 ev yapılıp 500’den fazla göçmen yerleştirir. Köyün adı Köprübaşı’dır.
Hükümet göçmenlere birer çift öküz, birer pulluk, tohumluk, 10 kilo buğday ve birer kilo zeytin verir. Otuzar dönüm de toprak tevzi eder. Fakat yaz ayları geldiğinde işler iyiye gitmez.
Yaşar Kemal bu ayları ‘’Kuşlar bile dökülüp kalıyor sıcaktan’’ diyerek anlatır. Ambar çayının üstüne çeltik ekilmiştir. Su yoktur. Ova sivrisinekten geçilmez. Çeltiğin ayakları Ambar Çayı’na dökülmektedir. Su bu sebepten zehir gibi akar. Başka su olmadığından köyde hastalanmadık kimse kalmaz. Muhacirler geldiklerinin birinci ayında 120 can verirler toprağa. Kalanlar Köprübaşını bırakıp başka yerlere giderek ikinci bir göçmenliğe başlar. Köyde 94 evden 8 ev kalır geriye.
Yaşar Kemal 2 ay boyunca Diyarbakır’da göçmen köylerini teker teker gezer. Halkın yarısı göçmüş 15 köyden ve bir tane de tamamen boşaltılmış köyden bahseder. Diyarbakır Ovasında Göç Var diyerek göçmen köylerinin dramını aktarır.”
Haber: Menekşe Hazan ARANCAK
