DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, 2025 yılının ilk üç ayında yaşanan yüksek enflasyon nedeniyle milyonlarca emekçinin maaşının reel değer kaybetmesini Meclis gündemine taşıdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle sunduğu soru önergesinde, Temmuz ayında asgari ücrete acil bir ara zam yapılması ve ücretlerin üç ayda bir güncellenmesi çağrısında bulundu.
GELİR 3 AYDA 134,2 MİLYAR LİRA ERİDİ
2025 yılının ilk üç ayında işçi, memur ve emeklilerin toplam gelir kaybı 134,2 milyar TL’ye ulaştı. DİSK-AR verilerine göre; işçi ücretlerinde 75,6 milyar TL, memur maaşlarında 28,1 milyar TL, emekli aylıklarında ise 30,6 milyar TL'lik kayıp meydana geldi. Aynı dönemde net 22 bin 104 TL olarak uygulanan asgari ücret, üç ay içinde 2 bin 224 TL eriyerek reel olarak 19 bin 881 TL seviyesine düştü.
Asgari ücretin 1,5 katı gelir elde eden bir işçinin kaybı 3 bin 159 TL’ye, 40 bin 700 TL geliri olan bir çalışanın kaybı ise 4 bin 94 TL’ye ulaştı. En düşük memur maaşında 6 bin 215 TL, en düşük emekli aylığında ise bin 456 TL’lik reel kayıp hesaplandı. Ücretli ve sabit gelirli kesimlerin yüksek enflasyon karşısında ciddi biçimde alım gücü kaybına uğradığı ortaya çıktı.
“MESELE YALNIZCA SATIN ALMA GÜCÜ DEĞİL, ONURLU YAŞAM HAKKIDIR”
Çelenk, TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, 22 bin 104 TL olarak belirlenen net asgari ücretin üç ay içinde 2 bin 224 TL eridiğini ve reel olarak 19 bin 881 TL’ye gerilediğini belirtti. Sadece asgari ücretlilerin değil, memur ve emeklilerin de benzer biçimde büyük bir gelir kaybına uğradığını vurgulayan Çelenk, “Mesele yalnızca satın alma gücünün azalması değil yurttaşların onurlu bir yaşam sürdürebilme hakkıdır” dedi.
“ASGARİ ÜCRETE ACİLEN ARA ZAM YAPILMALI”
Çelenk, yüksek enflasyon koşullarında asgari ücretin yılda bir kez belirlenmesinin emeği korumadığını, bu nedenle asgari ücretin üç ayda bir artırılması gerektiğini ifade etti. Temmuz 2025’te asgari ücrete acilen ara zam yapılması gerektiğini vurgulayan DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, “Emek korunmalı, alım gücü artırılmalı ve Temmuz 2025’te asgari ücrete acilen ara zam yapılmalıdır. Asgari ücretin, yüksek enflasyon koşullarında üç ayda bir artırılması zorunludur. Ancak bu adımlar tek başına yeterli değildir. Asgari ücretlilerin yanı sıra memurlar, emekliler ve tüm sabit gelirli çalışanları kapsayan telafi edici adımlar da ivedilikle hayata geçirilmelidir. Zira yüksek enflasyon karşısında bu grupların tamamının maaşı reel değerini yitirmiştir” dedi.
VERGİ SİSTEMİNE DE ELEŞTİRİ
Soru önergesinde, gelir vergisi dilimlerinin sabit ücretlilerin gelir kaybını derinleştirdiğine işaret eden Çelenk, daha adil bir vergi sistemi için reform yapılması gerektiğini belirtti. Çelenk, “2025 yılı içerisinde, işverenlere sağlanan vergi muafiyetleri ve teşviklerin toplam tutarı nedir? Aynı dönemde emekçilere doğrudan gelir artırıcı hangi kalemlerde destek verilmiştir? Bu iki kalem arasındaki fark nedir?” diye sordu.
GELİR EŞİTSİZLİĞİ BÜYÜYOR
İstanbul Planlama Ajansı’nın verilerine atıfta bulunan Sevilay Çelenk, 2014’te 0,379 olan Gini katsayısının 2024’te 0,418’e yükseldiğini hatırlatarak, gelir uçurumunun belirgin biçimde derinleştiğini vurguladı. İktidarın ekonomi politikalarının yurttaşları sistematik biçimde yoksullaştırdığını ifade eden Çelenk, bu tablonun artık sürdürülemez olduğunu söyledi.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle Meclis’e sunduğu soru önergesinde şu soruları yöneltti:
Bakanlığınız, 2025 yılının ilk üç ayında yaşanan ciddi reel gelir kaybının tespitine yönelik herhangi bir çalışma yürütmüş müdür?
Temmuz 2025’te asgari ücrete ara zam yapılmasına yönelik bir çalışmanız var mıdır? Ayrıca asgari ücretin alım gücüne göre yeniden belirlenmesini sağlayacak yapısal bir hesaplama modeli oluşturulması yönünde bir düzenleme planlamakta mısınız?
Vergi dilimlerinin yıl içinde sabit ücretlilerin net gelirini düşürmesi nedeniyle, bu kesimlerin alım gücünü koruyacak adil bir gelir vergisi sistemine geçilmesine yönelik bir reform çalışmanız var mıdır?
Gelir eşitsizliğinin Gini katsayısına da yansıdığı dikkate alındığında, Türkiye’de adil bir gelir dağılımı ve ücret politikası sağlamak amacıyla kısa, orta ve uzun vadede öngördüğünüz yapısal önlemler nelerdir?
2025 yılı içerisinde, işverenlere sağlanan vergi muafiyetleri ve teşviklerin toplam tutarı nedir? Aynı dönemde emekçilere doğrudan gelir artırıcı hangi kalemlerde destek verilmiştir? Bu iki kalem arasındaki fark nedir?
