Cumhuriyetin ilk yıllarında Diyarbakır merkeze bağlı büyük bir köy olan Çınar’ın tarihçesi, Diyarbakır’ın tarihçesine paralel bir durumdadır. Birçok uygarlığa yerleşim merkezi olan Çınar, aynı zamanda 35 kilometre mesafe ile Diyarbakır’a en yakın ilçe konumundadır. Çınar’ın bazı bölgelerinde Huri Devleti zamanının izleri görülmektedir. bu yapılardan birisi de ilçede bulunan ve çoğu tescilli olan tarihi taş köprülerdir. Çınar’a bağlı Taşhelvası (Bedro) Köyünde bulunan 3 tarihi köprü de bu eserlerden birkaçıdır. İşte o tarihi köprüler…
ÜÇ KEMERLİ TAŞHELVASI KÖYÜ – 1. KÖPRÜ
Tarihi köprü, Diyarbakır’ın Çınar ilçesi Taşhelvası (Bedro) köyünde yer almaktadır. Taş helvası I. köprüsü diye adlandırılmaktadır. Tarihi köprü bir kültürel yapı örneğidir. Kesin inşa tarihi bilinmemekle birlikte 17. yüzyıl Osmanlı örneği olduğu bilinmektedir. Taşhelvası - II ve Taşhelvası- III köprüleri kervan yollu üzerinde bulunmasına rağmen Taşhelvası - I Köprüsü’nün yakınında bulunan yerleşim yerine bağlantıyı sağlamak amacıyla yerel ihtiyaçtan dolayı yapıldığı anlaşılmaktadır. Ballıkaya Deresi üzerinde bulunmaktadır. Üç gözlü köprü yaklaşık eş büyüklükteki iki sivri kemer ile yuvarlak kemerli bir boşaltma gözünden ibarettir. Üç kemer, dört ayak tarafından taşınmaktadır. Birinci ve ikinci ayak dere yatağına otururken üçüncü ve dördüncü ayaklar kayalık zemine oturmaktadır. Menba yönünde üçgen formlu, üçgen biçimli yarım piramidal külahla sonlanan selyaran bulunmaktadır. Köprü onarım geçirmiştir. Şu an ayakta ve aktif kullanılan köprü, 2012 yılında tescil edilmiştir.
ONARIM GÖREN BİR TARİH: TAŞHELVASI KÖYÜ – 2. KÖPRÜ
Çınar’ın Taşhelvası (Bedro) köyünde yer almaktadır. Ballıkaya deresini üzerine konumlanmıştır. Taş Helvası Köprüsü II. diye adlandırılmaktadır. Taş Helvası III. Köprüsüyle yakın mesafededir. Yapı bir kültürel yapı örneğidir. Kesin inşa tarihi bilinmemekle birlikte 17. yüzyıl Osmanlı eseri olduğu görülmektedir. Üç gözlü köprünün orta kısmında yer alan eş büyüklükteki iki gözünde sivri kemer köşedeki gözde ise basık sivri kemer kullanılmıştır. Bazalt cinsinden moloz taş kullanılmıştır. Yapıda herhangi bir süsleme yoktur. Köprüde korkuluk bulunmamaktadır. Köprü onarım geçirmiştir. Şuan ayakta ve aktif kullanılmakta olan köprü, 2012’de tescil edilmiştir.
YUVARLAK KEMERLİ TAŞHELVASI KÖYÜ – 3. KÖPRÜ
Tarihi köprü, diğer iki köprü gibi yine Çınar’ın Taşhelvası (Bedro) köyünde yer almaktadır. Ballıkaya deresinin üzerine konumlanmıştır. Taş Helvası Köprüsü III. diye adlandırılmaktadır. Taş Helvası II. köprüsüyle yakın mesafededir. Yapı bir kültürel yapı örneğidir. Kesin inşa tarihi bilinmemekle birlikte 17. yüzyıl Osmanlı eseri olduğu görülmektedir. Üç gözlü, biri diğerlerinde farklı büyüklükte olan yuvarlak kemerlidir. Köprünün inşasında kesme taş kullanılmıştır. Döşemede ise moloz taş kullanılmıştır. Yine 1. ve 2. köprüler gibi onarım geçirmiştir. Şu an ayakta ve aktif kullanılmakta olan köprü, 2012’de tescil edilmiştir.
