Dünyanın yaklaşık 4,54 milyar yaşında olduğunu biliyoruz. Peki bir ülkenin yaşını nasıl ölçersiniz? Sınırlar ve hükümetler sürekli değişiyor. Bazen, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra kurulan Rusya gibi, zengin bir tarihe sahip bir ulus oldukça genç olabilir.
İşte dünyanın en eski 10 ülkesi...
10.SAN MARİNO
İtalyan yarımadasındaki bu küçük ulus, dünyanın en eski cumhuriyeti olarak Guinness Dünya Rekorunu elinde tutuyor. Toplamda yalnızca 24 mil karelik (62,2 kilometrekarelik) bir alana sahip olan San Marino, dünyanın en küçük ülkelerinden biri olmasına rağmen yüzyıllardır bağımsızlığını korumayı başarmıştır. (Vatikan Şehri , yalnızca 121 dönüm veya 49 hektarla dünyanın en küçük ülkesidir.)
Geleneğe göre San Marino, MS 3 Eylül 301'de St. Marinus tarafından kuruldu. Tarihçiler bu kuruluş tarihini tartışsa da San Marino'nun en azından MS 13. yüzyıldan bu yana kendi kendini yöneten bir cumhuriyet olarak işlev gördüğü doğrudur.
Monte Titano çevresindeki tarihi şehir merkezi, UNESCO Dünya Mirası listesindedir . UNESCO'ya göre San Marino, "Avrupa'da ve dünya çapında demokratik modellerin geliştirilmesinde önemli bir aşamayı temsil eden, hayatta kalan tek İtalyan şehir devletidir."
Napolyon bir dünya imparatorluğu kurma arayışıyla İtalya'yı işgal ettiğinde, küçük ülkenin kendi egemenliğine saygı duydu ve İtalya 1861'de birleştiğinde San Marino resmi anlaşmalar yoluyla bağımsız kaldı.
9. JAPONYA
San Marino gibi Japonya'nın da yarı efsanevi bir kuruluş tarihi var. Güneş tanrıçası Amaterasu'nun soyundan gelen efsanevi İmparator Jimmu'nun, M.Ö. 660 yılında Japonya'nın imparatorluk hanedanını kurduğuna inanılıyor. Japonya'yı dünyadaki en eski sürekli kalıtsal monarşi haline getiriyor.
Tarihçiler ulusun kuruluşunu biraz daha geç bir tarihe, MS 4. yüzyılın ortalarına, takımadaların devletlerinin tek bir devlet halinde birleştiğine işaret ediyorlar.
Britannica'ya göre , "Japonya'nın birleşmesinin ilk kez nasıl başarıldığı ve merkezinde tenno ("cennetin imparatoru") bulunan Yamato sarayının Honshu'nun merkezinde nasıl ortaya çıktığı soruları birçok hipoteze ilham kaynağı oldu, hiçbiri şu ana kadar tamamen ikna edici olduğu kanıtlandı."
Japonya'nın birleşmesi belirsizliğini korusa da tarihçiler Japonya'nın Paleolitik çağlardan bu yana insanlar tarafından işgal edildiği konusunda hemfikir. Takımadaların ilk sakinleri, şimdiki Kore Boğazı üzerinden kara bağlantıları yoluyla Kore yarımadasından göç ettiler.
8. MEKSİKA
Günümüz Meksika'sının tarihi, Olmec uygarlığının kuruluşuyla M.Ö. 1200'e kadar uzanmaktadır. Olmecler, Meksika Körfezi ve güney Meksika boyunca yaşadılar ve Olmec hükümdarlarını temsil ettiğine inanılan devasa bazalt kafalarıyla ünlüler.
Olmecler muhtemelen Amerika'da ilk yazı biçimini kurdular ve geniş ticaret ağlarına katıldılar. Etkileri daha sonra bölgeye hakim olan Maya ve Aztek kültürlerinde görülebilir.
7. YUNANİSTAN
Günümüz Yunanistan'ındaki ilk hükümet aslında antik Yunan'dan öncedir. MÖ 1600 civarında başlayan Miken Uygarlığı, dünyanın en eski sürekli yerleşim yerlerinden bazıları olan Thebes ve Atina da dahil olmak üzere birçok krallıktan oluşuyordu .
Tarihçi Dr. Carol G. Thomas , Oxford Antik Yunan ve Roma Ansiklopedisi'nde şöyle yazıyor: "Kontrol, kanıtların her yerinde mevcut: duvarlar, yollar, envanterler ve üretim siparişleri. " "Gerçek silahlar ve zırhların yanı sıra boyalı veya heykelli temsillerde askeri faaliyetin güçlü varlığı, Miken kontrolünün karakterini tanımlıyor."
Miken Uygarlığı, Yunanistan'ın Karanlık Çağını yaşadığı MÖ 12. yüzyılın ortalarına kadar Yunanistan'da gelişti. Ancak Mikenlerin kültürel mirası yaşamaya devam etti.
Dr. Thomas'ın tanımladığı gibi, "Karanlık Çağ bir ayrım duvarı değil, Yunan ortamının doğasında var olan zor koşullara uygun olarak mirası yeniden şekillendiren bir geçiş köprüsüydü."
Bugün Miken ve Tiryns'in Miken kalıntıları UNESCO Dünya Mirası alanlarıdır.
6. ÇİN
Çin'deki hükümetin tarihi, ilk efsanevi olmayan Çin hanedanı olan Shang hanedanının kuruluşuyla birlikte en az MÖ 1600'e kadar uzanır. (Daha önceki Xia hanedanlığının varlığını destekleyecek kanıtların daha sonra ortaya çıkması mümkündür.)
Shang hanedanı, kuzeyde Hebei Eyaleti'ne ve batıda Henan Eyaleti'ne kadar uzanan günümüz Çin'inin kuzeydoğu bölümünü kontrol ediyordu. Shang yönetimi sırasında (M.Ö. 1600-1046 civarı), Çinliler 12 aylık, 360 günlük bir takvim oluşturdular ve bugün kullanılan yazı sistemini geliştirmeye başladılar.
Yin Xu arkeolojik alanı, MÖ 1300 yılında Shang hanedanının başkentiydi ve UNESCO Dünya Mirası listesindedir.
5. IRAK
Mezopotamya (bugünkü Irak) genellikle " medeniyetin beşiği " olarak anılır. Bu Irak'ı oldukça yaşlı kılıyor olmalı ama kaç yaşında?
Bir tahmin, Sargon'un yönetiminin başlangıcı olan MÖ 2334'tür. Sargon, bölgedeki şehir devletlerini Akad imparatorluğu altında birleştirdi ve ilk Sami hanedanını kurdu. Sargon, Fırat Nehri üzerinde bir yerde olduğuna inanılan ancak henüz keşfedilmemiş başkent Akkad'dan (veya Agade) hüküm sürüyordu.
4. ERMENİSTAN
Ermeni tarihçi Movses Khorenatsi'nin "Ermenilerin Tarihi" adlı eseri yaratılıştan MS 428'e kadar olan dönemi kapsamaktadır. Khorenatsi'nin anlatımında Ermenistan'ın kuruluşunun MÖ 2492'de gerçekleştiği belirtiliyor, ancak yakın zamana kadar bu erken tarihi destekleyecek hiçbir kanıt yoktu.
Nature dergisinde 2016 yılında yayınlanan bir araştırma, Ermeni kökenlerine dair M.Ö. 3000 ile 2000 yılları arasına tarihlenen genetik kanıtlar buldu. Araştırmanın yazarları, "Bu karışım tarihlerinin aynı zamanda Ermenistan'ın M.Ö. 2492'deki efsanevi kuruluşuna da denk geldiğini not ediyoruz" diye yazdı.
Tarihçi Hovann Simonian , New York Times'a "Bu DNA çalışması genel olarak Ermeni tarihi hakkında bildiğimiz şeylerin çoğunu doğruluyor" dedi .
Yazarlar, genetik karışımın MÖ 1200 civarında, "Doğu Akdeniz dünyasındaki Bronz Çağı uygarlıklarının aniden çöktüğü bir dönemde" aniden azaldığını yazdı. Çalışma ayrıca yaklaşık 500 yıl önce, Osmanlı-Pers savaşlarının Ermenistan'ı ikiye böldüğü dönemde genetik yapıda bir değişiklik olduğunu da ortaya koydu.
Eğer Khorenatsi'nin anlatımı doğruysa Ermenistan dünyanın en eski ülkelerinden biri olabilir.
3. HİNDİSTAN
2023 yılında Birleşmiş Milletler , günümüz Hindistan'ını dünyanın en kalabalık ülkesi ilan etti. Aynı zamanda dünyanın en eski ülkelerinden biridir.
MÖ 2500'den MÖ 1500 civarında yerini Vedik uygarlığa bırakana kadar Hint yarımadasında gelişen İndus Vadisi uygarlığı, dünyanın üç büyük ilk uygarlığı arasında en yaygın olanıydı. (Diğerleri Mezopotamya ve Mısır'dı.)
İndus uygarlığı batıda Umman Denizi yakınındaki Sutkagan Dor'a (bugünkü Pakistan'da) ve doğuda Hindistan'ın şu anki başkenti Yeni Delhi yakınlarındaki Alamgirpur'a kadar uzanıyordu.
Hindistan'ın uzun geçmişine rağmen, bazı ölçütlere göre ülke yalnızca birkaç on yıllık bir geçmişe sahip. 1858'den 1947'ye kadar neredeyse bir yüzyıl boyunca Hindistan ve Pakistan İngiliz imparatorluğunun parçasıydı. 15 Ağustos 1947, Hindistan'ın yeniden kendi kendini yöneten bir ülke haline geldiği Bağımsızlık Günü olarak kutlanıyor.
2. İRAN
Antik Elam krallığı, günümüz İran'ında MÖ 2600 civarında kuruldu. Başkenti, şu anda UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Susa'ydı.
Arkeolojik kanıtlar, MÖ 5. binyıldan MS 13. yüzyıla kadar Susa'daki kentsel yaşamı gösteriyor. Shilkhak-In-Shushinak döneminde zirveye çıkan Elam, batıda Dicle Nehri'ne (günümüz Irak'ı) ve güneyde Persepolis'e kadar uzanıyordu.
Malzeme eksikliği ve Elam dilinin henüz çözülememiş olması nedeniyle Elam kültürü ve dini hakkında çok az şey biliniyor.
Başka bir açıdan bakıldığında ülke çok genç. İran İslam Cumhuriyeti 1979 yılında kuruldu.
1. MISIR
Kuruluşunu M.Ö. 3150 olarak kabul edersek Mısır dünyanın en eski ülkesidir. Bu tarih, Mısır'ın ilk hanedanının ilk kralı Narmer'in saltanatının tahmini başlangıcı ve hanedan öncesi veya eski Mısır olarak kabul edilen dönemin sonudur.
Narmer Paleti (MÖ 3200-3000 civarı), Narmer'in Yukarı ve Aşağı Mısır'ı birleştirdiğini öne sürüyor; bir tarafta Narmer, Yukarı Mısır'ın Beyaz Tacı'nı takarken tasvir ediliyor; diğer tarafta Aşağı Mısır'ın Kızıl Tacını takıyor.
Tarihçi Robert J. Wenke, The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt'da Narmer'ın Mısır'ı gerçekten birleştirip birleştirmediğine bakılmaksızın, Palet'in "Mısır'ın ilk kez birleşik, güçlü, zengin ve okuryazar bir devlet haline geldiği döneme" tarihlendiğini yazdı . (Cumhuriyet)
