Bakan Koca, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Karaman'da mantardan zehirlenen genç bir kızın Ankara Bilkent Şehir Hastanesi'nde yapılan karaciğer nakliyle yeniden hayata döndüğünü anımsattı.
Genç kızın anne ve babasının da hastaneye yatırılarak tedavi edildiğini aktaran Koca, şunları kaydetti:
"Mantar zehirlenmelerinde her 100 hastadan 3'ü hayatını kaybediyor. Zehirlenmelerin bir kısmında böbrek ve karaciğer yetmezliğine yol açabilen ciddi durumlar oluşuyor. Dünya genelinde 6 binden fazla mantar türü var ve bunlardan en az 100'ünün hayatı tehlikeye sokan zehirli çeşitler olduğu biliniyor. Zehirlenme riskinden kaçınılması için doğada bulunan mantarların tüketiminden kaçınılması ve kültür mantarlarının tercih edilmesi gerekir. Hastalarımıza geçmiş olsun diyor, karaciğer naklini ve tedavileri başarıyla gerçekleştiren ekiplerimizi kutluyorum."
HANGİ MANTARLAR YENİLİR VE YENİLMEZ?
Mantar zehirleri ya da toksinleri, mantarlar tarafından üretilen ve canlılığa olumsuz etkileri bulunan zehirli maddelerdir. Zehirli mantarın veya zehirlerinin vücuda alınmasıyla organ ve sistemlerde rahatsızlıklara ve hatta ölümlere yol açabilirler. Zehirli mantarların toksinleri yapısal açıdan iki gruba ayrılmaktadır. Bu iki grup içinde çok sayıda zehirleyici madde çeşitleri bulunur. Bu maddeler değişik türlerde zehirlenmelere yol açar.
Mantar, nemli bölgelerin güneş alması ile hızlı bir şekilde üreyen bir bitkidir. Ülkemiz mantar için son derece elverişli iklim ve coğrafi koşullara sahiptir. Bu kapsamda ülkemizde çok sayıda mantar çeşidi vardır. Ülkemizde 10 binin üzerinde mantar çeşidi vardır.
HANGİ MANTARLAR YENİLİR?
Yenebilen Mantar Çeşitleri ve İsimleri vatandaşlar tarafından sorgulanıyor. Ülkemizde yetişen ve toplumun talep gösterdiği çok sayıda mantar çeşidi vardır. Bu kapsamda en çok tüketilen yenilebilir mantar türleri ve isimleri aşağıda sıralanmıştır.
Bal mantarı
Biftek mantarı
Kanlıca mantarı
Borazan mantarı
Kar çanı mantarı
Dede sakalı mantarı
Kaypak mantarı
Kar çanı mantarı
Trüf mantarı
Kara kız mantarı
Yukarıdaki mantar türleri ülkemizin hemen her yerinde yetişir. Özellikle ormanlık alanlar mantar çeşitlerinin yetişmesi için çok uygun alanlardır.
ZEHİRLİ MANTAR ÇEŞİTLERİ
Dünyada ve ülkemizde yetişen çok sayıda zehirli mantar türü vardır. Bu mantarların kesinlikle tüketilmemesi gerekir. Zehirli olduğu bilinen mantar türleri aşağıda sıralanmıştır.
Ağulu mantar
Sinek mantarı
Yalancı dede mantarı
Amanita pantherina mantarı
Şeytan mantarı
Ölüm meleği mantarı
Zehirlenme tiplerine göre bazı mantarlar
Semptomlar:
Mide bulantısı ve kusma
Kanlı ve sulu ishal
Kas krampları
Karın bölgesinde ağrı
Ciddi durumlarda ise karaciğer yetmezliği, yüksek ateş ve koma gibi ağır semptomlar görülebilir ve ölüm yenildikten sonra 2-4 gün sonra gerçekleşir.
MANTAR ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mantar zehirlenmelerinde ciddi belirtiler daima mantarı yedikten hemen sonra başlar, toksin böbreklere bir saat sonra ulaşır. Bazı hastalarda belirtiler günler sonra ortaya çıkmaya başlar.
Tipik belirtiler şunlardır:
Yorgunluk
Şiddetli ağrı
Baş dönmesi
Soğuk terleme
Kusma
Sarılık
Şiddetli ishal
Hayal görme
ZEHİRLİ MANTARLAR VE ZEHİRLERİ HAKKINDA
Bir mantarın zehirli olup olmadığının teşhisi için genel bir kural yoktur. Halk arasında zehirli mantarların tanınması ile ilgili söylenen kurallar ise yanıltıcı olabilir. Örneğin: Parlak ve canlı renklidirler: Yanlış. Ölümcül derecede zehirli olan Amanita virosa beyazdır.
Zehirli mantarlar böceklenmez: Yanlış. Omurgasızlar için zehirli olmayan bazı mantarlar insanlar için tehlikeli olabilir. Örneğin Amanita phalloides en çok ölüme neden olan mantar olmasına karşın sıklıkla böcek larvaları da barındırır.
Gümüş veya soğana temas edince kararır: Yanlış. Tüm yaşlanan mantarlar genelde kararmaya meyillidir.
Yeterince pişirilince zehiri geçer: Yanlış. Bazı zehirlerin kimyasal yapısı ısıya dayanıklıdır. pişse bile etkilerini kaybetmez.
Dolayısıyla mantar zehirlenmelerinden belirli bir kuralı yoktur, bu yüzden kesin olarak teşhis edilmemiş olan veya şüpheli mantarların yenmemesi gerekir.
Haber: Ejder Ediz IŞIK
