Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği’nden yapılan paylaşım şöyle: “Diyarbakır Ulu Cami’de Roma dönemine ait bir foruma ve katedrale ait arkeolojik veriler bulunduğunu biliyor muydunuz?


 

“ULU CAMİ 4. YÜZYILDA BERİ VAR”
Yapı kompleksinin ne zaman inşa edildiği bilinmese de 4. yüzyıldan yani Roma döneminden beri kesintisiz olarak var olduğu bilinmekte. Yapı topluluğu o tarihten bu yana yalnızca var olmakla kalmamış, kentin tüm oluşum süreci boyunca önemli dini ve kültürel merkezlerinden biri olmuş.


 

“SÜRYANİ MAR TOMA KİLİSESİ’NDEN CAMİYE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ”
Yapı, Diyarbakır’ın 639 yılında İslam Dünyasına girişiyle birlikte Süryani Mar Toma Kilisesi’nden camiye dönüştürülmüş. Tarihçi Waqidi’ye göre Diyarbakır 7. yüzyılda Arap güçlerinin egemenliği altına girdikten sonra Süryanilere ait Diyarbakır Katedrali’nin üçte ikisi camiye dönüştürülürken üçte birlik alan Hıristiyan cemaatine bırakılmış. Yapı kompleksi bir müddet Müslüman Arapların ve Hıristiyan Süryanilerin birlikte kullandıkları bir ibadethane olmuş.


 

“ZERDÜŞT GEÇMİŞİNE GÖNDERME”
2010-2017 yılları arasında restorasyon öncesinde yapılan araştırma kazılarında bulunan alt alta farklı dönem katmanlar çok farklı dönemlerin izlerine ışık tutuyor. Kentin bir zamanlar var olan antik tiyatrosundan devşirme malzeme olarak kullanılan çok sayıda sütun ve silmeler de yapının güçlü Helenistik-Roma evresini gösteriyor. Yapının doğu giriş cephesinde bulunan iyilik-kötülük mücadelesini sembolize eden alçak kabartma figüratif motifler ise muhtemelen yapının Zerdüşt geçmişine gönderme yapıyor.



1700 yıldır kentte tek başına bir anıt olmuş bu yapı özgünlüğünü ve zenginliğini 600’lü yıllardan başlayarak farklı medeniyetlerin siyasi ve dini izlerini taşımasından alıyor. Hâlâ bir ibadet merkezi işlevi görmesinin dışında kentin kültürler, diller ve dinler anlamında çeşitliliğinin bir anıtı olarak da kendini gösteriyor.” (Haber Merkezi)

Editör: Mücadele Gazetesi