Silvan’a yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta bulunan Kumgölü Köyü Susamış Mezrası’nda Muaz Bin Cebel Türbesi’nin çevresinde yaklaşık 1500 yıldır Murat Şenlikleri düzenleniyor. Diyarbakır’da her yıl Mart ayının sonunda yapılan şenlik, 3 gün 3 gece sürüyor. Şenliğe katılanlar Murat Ovası'nda kurdukları çadırlarda kalarak, piknik yapıyor, dua ediyor. Çalınan defler eşliğinde, şenliklere katılanlar türbenin bulunduğu alanda dualar ediyor.
MURAT ŞENLİKLERİ’NİN YAPILIŞ AMACI
Kesin tarihi bilinmemekle beraber M.S. 641 yılından beri kutlandığı rivayet edilen Murat Şenlikleri, bir panayır havasında geçmekte. Bu şenlikler Anadolu’da gerçekleştirilen eski ritüellerden biri haline gelmektedir. Şenliklerin geçmişi ise İslam’ın bölgedeki yayılışına dayanıyor ve buna inanılıyor. Silvan çevresinin Muaz Bin Cebel tarafından fethi sırasında İslam ordusu, Silvan’ın 30 kilometre kadar kuzey doğusunda bulunan Kumgölü (Emerka/Ömerka) yakınındaki Murat Ovası’nda, Bizanslılar tarafından pusuya düşürülür ve pusuda şehit düşenler oraya defnedilir. Şehit düşenler arasında sahabe komutanlardan Maaz da vardır. Rüyasında Hz. Muhammet’i gören Maaz’ın annesi oğlunun şehitlik mertebesine yükselmiş olmasından dolayı her yıl müjdeli ve sevinçli bir şenlik düzenler. Bu görevin peygamber tarafından verildiğine inanılır. Ve bu nedenle, Silvan’a bağlı Kumgölü Köyü, Susamış Mezrası’nda kurulan şenliklere her yıl Doğu ve Güneydoğu Anadolu olmak üzere Türkiye’nin değişik kentlerinden on binlerce ziyaretçi gelir. Bir rivayet ile başlayan gelenek, asırlarca devam eder ve edeceği de görülmektedir.
ŞENLİK ÇEŞİTLİ ETKİNLİKLERLE YAPILIYOR
Bölgede halkın inancına göre Murat (Hivde) Şenlikleri geldiği zaman, bu günlerin Muaz’ın düğünü olarak kabul ediliyor. 3 gün 3 gece süren şenlikte pazarlar kuruluyor, at yarışları yapılıyor, kına gecesi düzenleniyor. Halaylar çekilip tefler eşliğinde zikir yapılıyor. Erbaneler eşliğinde Dengbejler ezgileriyle klam ziyafeti sunuyor. Ziyaretçiler sahabe türbesinde dua edip mum yakarak, dileklerde bulunuyor. Kadınlar hastalıklardan korunmak için türbede bulunan taş ve bezleri çocukların başına ve vücuduna sürüyor. Şenliğin son gününde kınalar yakılıp dilek ağacına bezler bağlanıyor.
PANDEMİDE ŞENLİKLERE ARA VERİLMİŞTİ
Her yıl geleneksel olarak kutlanan ancak 2 yıldır koronavirüs tedbirleri kapsamında yapılmayan 'Murat Şenlikleri' 2022 yılında tekrar yapıldı.
ŞENLİK, KINA YAKIMI İLE BİTİYOR
Muaz Bin Cebel’in düğünü için gelenler, 3’üncü günde ellerine kına yaktıktan sonra şenlik bitiyor.
Haber: Remziye ÇELİK
