Her yıl binlerce yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği Diyarbakır'da gezi rotalarının başında tarihi camiler bulunuyor. Diyarbakır’ın merkez Sur İlçesi’nde tarihten izler taşıyan ve mimarisiyle ziyaretçileri etkileyen camilerden biri de Hz. Süleyman Camii ve türbesi.
Kentte yüzlerce kişinin de ibadetini yapmak için geldiği ve 27 sahabenin kabrinin bulunduğu Hz Süleyman Camii ve Türbesi'nde tuvalet sorunu yaşanıyor. Tarihi camide yaşanılan yoğunluktan tuvaletlerin yetersiz olduğunu söyleyen vatandaşlar durumun çözülmesini talep ediyor. Camide erkek tuvalet alanı olan ve geçmişte mahzen olarak kullanıldığı düşünülen bölümün başka bir amaç için kullanılması gerektiğini söyleyen Cami imamlarından Hasan Cantos ayrıca kadın tuvaletlerinin camiye gelen insanlar için yetersiz kaldığının altını çiziyor, “Bu kadar geniş bir alanda üç kadın lavabosunun böyle bir yoğunluğu kaldırması normal bir şey değil. Tuvaletler yeterli değil.”
"TUVALET SULARI SAHABE MEZARLIĞININ YANINDAN GEÇİYOR"
Tuvalet sularının sahabe mezarlığının yanından geçtiğini söyleyen ve bu durumun çözülmesini isteyen Cantos sözlerini şöyle sürdürdü; "Cami ibadet zamanı kalabalık oluyor. Bu yoğunluktan dolayı bazen hemen yanda bulunan camide abdest alıyorum. Sırf o yoğunluğun içine girmemek için. Çünkü abdest sırası baya oluyor. Kadınlar daha büyük sıkıntı çekiyorlar. Kadınların kullandığı lavabo sayısı ise az. Tek isteğimiz, bu büyük avluya piknik için, Hz. Süleyman Camisini ve müzeler alanını gezmeye gelen insanlarımızın rahat etmesidir. Hem kadınlar hem de erkekler için 10-12 tane lavabo yapılmasını istiyoruz.
Mevcut lavabo suları sahabe-i kiramın yanından geçiyor. Biz böyle biliyoruz. Bunu onlara büyük bir hürmetsizlik olarak görüyoruz. Bu yüzden lavabo giderlerinin değişmesi ya da mevcut tuvalet yerinin değiştirilmesini talep ediyoruz. Bu alana farklı şeyler yapılabilir. Farklı amaçlar için kullanılabilir."
"TUVALET YERİ OLARAK KULLANILAN BÖLÜMLE İLGİLİ BİLGİ YOK "
Caminin erkek tuvalet yeri olarak kullanılan bölümünün geçmişte ne için kullanıldığı hakkında net bilgi bilgiye ulaşamadıklarını belirten Hasan Cantos; "Caminin tuvalet olarak kullanılan bu bölümü ne amaçla kullanılmış kesin bir bilgi yok. Ama bakıldığında sanki farklı bir amaç için kullanıldığı izlenimi var. Tuvalete benzemiyor. Birkaç kişinin anlattığına göre geçmişte Hz. Süleyman camisinde medrese eğitiminin verildiği. Bizim de bu bilgiden yola çıkarak tahmin ettiğimiz ise tuvalet bölümünün hücre ya da medreselerde kalanlar için nefis terbiyesi, riyazet yapılan yerler olarak kullanıldığı yönünde. Ben de, camideki yaşlı müezzin bir hocamız da o kanaatte. Tek bildiğimiz tek şey, Hz. Süleyman Camisinin 1150 yılında yapıldığı ve sahabelerin naaşlarının mahzen bölümüne toplanmış olduğudur. Bu tuvaletlerin ise sonradan yapıldığı kanaatindeyiz. Eskiden iç tarafta evler vardı. Lavabo ihtiyacı bu yüzden fazla olmayabilirdi. Buralar park alanı olunca yoğunluk da arttı. Tarihi bir yer. Her yerden insanlar geliyor. Bu yüzden bu sonuca ulaşıyoruz." Dedi.
"KADIN TUVALETLERİ YETERSİZ"
Kadın tuvaletlerinin cami yoğunluğu için yetersiz kaldığını vurgulayan Cantos sözlerini şöyle sürdürdü; "Eskiden buranın hemen iç tarafında Sin Mescidi varmış. Hz. Süleyman Camisi’nin karşı tarafında. Orası yapılırsa alt tarafında tuvaletler konumlandırılabilir. Veyahut şu an kadınlar için ayrılan tuvalet bölümü genişletilebilir. Böylece kadınlar için de erkekler için de büyük bir rahatlık olur. En normal bir kafeye gittiğinizde bile birkaç lavabo bulabilirsiniz. Bu kadar geniş bir alanda üç kadın lavabosunun böyle bir yoğunluğu kaldırması normal bir şey değil. Tuvaletler yeterli değil."
"ABDEST İÇİN YAKINLARDAKİ CAMİLERE GİDİYORUZ"
İbadet için geldikleri Hz. Süleyman Cami’sinde yoğunluktan dolayı yakınlarda bulunan camilerde abdest aldıklarını söyleyen Osman Tuğrul; " Hz. Süleyman camisinde ibadet etmek için şehrin diğer ucundan geliyoruz. İbadet etmeye geldiğimiz zaman ise tuvalet noksanlığı bizim canımızı sıkıyor. Abdest almak için cami bile değiştiriyoruz. Böylesi bir kalabalık için, tuvalet en büyük ihtiyaç. Özellikle perşembe ve cuma günleri tuvaletlerin az olması kendini fazlasıyla gösteriyor. Perşembe halkın ziyaretleri cuma günü ise cuma hutbesi olduğu için insanlar yoğun bir şekilde buraya geliyor. Cemaat olarak tuvaletlerin yapılması taraftarıyız. Ne kadar erken bir sürede olursa bizim için o kadar iyi olur Biz de bu zulümden kurtulmuş oluruz. Belediyeler parklara seyyar tuvaletler bile yapıyor. Bu alana seyyar tuvalet yaptırmak zor olmasa gerek." Dedi.
"YAZIN TUVALETLER YETERSİZ!"
Songül Kaya ise yaz sezonunda camide oluşan kalabalıktan tuvaletlerin yetersiz kaldığını söylüyor; "Hz. Süleyman camisine sürekli gelmeye çalışıyoruz. İbadetlerimizi burada yapmak için gayret ediyoruz. Yaz sezonu burası çok kalabalık oluyor. Şehir dışından gelenler, İbadet etmeye gelenler. Tuvaletler az olduğu içim çoğu zaman bekliyoruz. Yeri de aşağıda olduğu için ilk defa gelenler bulmakta zorluk çekiyor. Caminin avlusunda bile tuvalet yeri arayanları gördüm."
Haber: Remziye ÇELİK