Diyarbakır, köklü mazisiyle turistlerin beğenisini kazanırken bu coğrafyayı ilk olarak hangi devletin yönettiğini biliyor muydunuz? İşte Diyarbakır’ı ilk yönetenler ve sonrası...
DİYARBAKIR’DA HURRİLER DÖNEMİ
Şehrin merkezinde Dicle Nehri seviyesinden yüz metre kadar yükseklikte bulunan İçkale, kentin ilk yerleşim yeri olarak çekirdeğini oluşturmaktadır. MÖ 3000 ve MÖ 1800 yılları arasında bu bölgede yaşayan Hurriler, yönetici kesimi kale ile çevrili alanda barındırırken, halkı da kalenin dışında barındırmıştır. Bu yönetici kesimin kaldığı İçkale’ye halk arasında Viran Kale denilmektedir. Çeşitli tarihi kaynaklarda ilk yerleşim yeri olarak bu höyük kabul edilmektedir. Höyükte yapılan kazılarda MÖ 6000’lere ait seramik parçaları bulunmuştur. Düzenli bir yerleşim modeli sergileyen Hurrilerin bu dönemde yerleşim bölgelerini küçük de olsa ikinci bir kale ile çevirdikleri ve alanı genişlettikleri tahmin edilmektedir.
MİTANNİLER, ARAMİLER VE ASURLULAR DÖNEMİ
MÖ 1800 ve BÖ 1255 yılları arasında kente Mitanniler egemen olmuştur. Bu dönem içerisinde kalenin sınırları değişmemiştir. Fakat kale duvarlarının sağlamlaştırıldığı bilinmektedir. Diyarbakır’ı ilk defa merkez yaparak bir krallık haline getiren kavmin ise Aramiler olduğu bilinmektedir. Aramiler zamanında Hurrilerden kalma surlar yeniden onarılırken, kent ise bu dönümde büyütülmüştür. Kentin yüklendiği işlevlerin zamanla genişletilecek olan İçkale’ye cereyan ettiği tahmin edilmektedir. İçkale, Diyarbakır kentinin tarihsel bir çekirdeği olarak başlangıç noktası olma özelliğine sahiptir. MÖ 825 775 yıllarında hüküm süren Asurlular, kenti ticaret yolları üzerindeki konumu ve işlevlerinden dolayı önem vermiş, şehirde gerekli imar ve inşa faaliyetleri yapmıştı.
Haber: Onurcan GÜLER
