24 bin 364 nüfusu ile Diyarbakır’ın 17 ilçesinden biri olan Lice, kent merkezine 86 kilometre uzaklıktadır. Köklü bir geçmişe sahip olan Lice’nin ismi Asur kaynaklarında ‘Şirişa’ olarak geçmektedir. Lice isminin ne zaman kullanılmaya başlandığı bilinmemekle birlikte “Holuris” ten geldiği düşünülmektedir.
LİCE İSMİ YANLIŞLIKLA MI VERİLDİ?
“Ilıca” sözcüğünün Osmanlıca yazılmış tahrir defterlerinden transkripsiyonu (çevirisi) sırasında yanlış okunmuş olması ihtimali yüksektir. Çünkü “Ilıca” sözcüğü aynı zamanda “İlice veya Lice” şeklinde de okunabilir. Bu bilgiler ışığında bugünkü Lice yöresinin eskiden Şirişa olarak adlandırıldığı, Lice isminin de Holuris’ten gelerek daha sonra İllirisis, İlice ve nihayetinde Lice şeklini alarak günümüze kadar geldiği söylenebilir.
LİCE ADININ KÖKENİ
Diyarbakır’ın en eski tarihe sahip ilçelerinden biri olan “Lice”nin adına ilk kez Asur kaynaklarında rastlanmaktadır. Bu kaynaklara göre bölge “Şirişa” olarak adlandırılmaktadır.
Kaynaklarda; “1.Tiglatpileser ( M. Ö. 1116-1090) Asur kralı olunca, Diyarbakır ve yöresini egemenliği altına almak amacıyla bu yöredeki yerel prensliklere saldırdı. Yöre halkı Şirişa denilen bölgeye çekildi. Ancak kral, Şirişa yöresine gelerek buraya sığınanları ortadan kaldırdı” şeklinde geçer. Görüldüğü gibi bu sıralarda yöre Şirişa olarak adlandırılmaktadır. Ve Lice ismin ilk kaynaklara göre bu yöreden aldığı düşünülmektedir.
‘LİCE’ İSMİNİNİN NE ZAMAN KULLANILMAYA BAŞLANDIĞI BİLİNMİYOR
‘Lice’ adının ne zaman kullanılmaya başlandığı bilinmemekle birlikte “Holuris” ten geldiği sanılmaktadır. Holuris, İllirisis, İlice ve daha sonra Lice biçiminde değişmiştir. Osmanlı Devleti’nin 1540 ve 1564 yılı tahrir defterlerine göre Lice yani Ilıca, “Atak” (Entax) sancağına bağlı bir köydür. Holuris, İllirisis ve daha sonra İlice veya Lice ile Ilıca arasındaki benzerlik hemen göze çarpmaktadır.
LİCE NE DEMEK?
Lice, Lıca olarak tanımlanabilen bir sözcüktür. Lıca ise kaplıcayı tanımlamaktadır. Lice’ ye gelince tarihi Milattan Önce 7000’li yıllara dayanmaktadır. Bu durumu kanıtlayan en önemli kaynaklar (Asur kitabeleri) ise yerleşik yaşamın başlangıç noktası olduğunu ispatlamaktadır. Lice’ de bulunan Asur Kitabelerinin son Neolitik dönem, Bakır çağına tanıklık ettiği bilinmektedir.
Haber: Remziye ÇELİK
