Mezopotamya -3
Mezopotamya, dünyanın ilk kurulan medeniyet merkezlerinden biri olmuştur. Bu bölgeye medeniyetler beşiği de denir. M.Ö. 4000 yıllarından itibaren Sümerler, Asurlular ve Babilliler'in vatanı olmuştur. Yazının bulunmasıyla birlikte bu bölgede yaşayan toplumlarda pek çok yaşam tarzı değişmiştir. Yaşamlara yenilikler gelmiştir. M. Ö. 6. yüzyılda Romalıların, daha sonra sıra ile İrlandalıların, Arapların ve nihayet Türkler’ in eline geçmiştir. Bugün sınırlarının büyük bir kısmı Irak sınırları içindedir, M.Ö. 18. asırda Mezopotamya’da küçük şehir devletleri vardı. Nadiren de olsa, bazı dönemlerde, bu küçük şehir devletlerinin bir devlet idaresi altında birleştikleri görülmüştür.
Mezopotamya'da kurulan medeniyetler içinde ilk defa Sümerler zamanında küçük kent devletleri yani siteler ortaya çıkmıştır. Sümerler Çok tanrılı bir dini inanca sahiptir. Sümerlerde her kentin bir tanrısı vardır. Tanrılar çoğunlukla insan şeklinde düşünülmüştü. Tanrıların insanlardan tek farkı, ölümsüz olmalarıydı. Öldükten sonraki hayatın varlığına inanılmıyordu. Tanrılar için Ziggurat denilen çok katlı tapınaklar yapılmıştı. Siteler tanrıya yakın olmak için yapılan Zigguratların etrafında gelişmiştir. Kral aynı zamanda dini liderdi. Sümerlerde kralın emri tanrısal bir emir gibi algılanıyordu. Bu tapınakların üst katı rasathane alt katı soğuk hava deposu olarak kullanılıyordu. Etrafı surlarla çevrili Sümer şehir devletlerinin başında ensi ya da patesi denilen rahip kral bulunurdu. Ensilerden biri çevresindeki diğer kentleri de ele geçirirse "lugal" "büyük adam", eğer bütün Sümer ülkesine (Sinear) hakim olursa "lugal kalma" ünvanını alırdı.
Babil ve Asur devletlerinde mutlak monarsi anlayışı benimsenmişti. Mezopotamya'da kralların başlıca görevleri; dini törenleri yönetmek, orduya komuta etmek ve adaleti gerçekleştirmekti.
Babil kralının yaptıklarıyla medeniyete renk katan kanunları ve devlet yönetim biçimi yine Mezopotamya bölgesinde yer alır. Mezopotamya’da yaşamış olan Hammurabi, Babilin altıncı kralıydı. Hammurabi, hem Sümerleri hem de Akadları fethetmiştir. Ve böylece Babil İmparatorluğu'nun da ilk kralı olmuştur. Böylece Babillerin Mezopotamya üzerinde hegemonyasını kurmuştur.
Pek çok kişinin düşüncesine göre Hammurabi’ye ilkkanun koyucu unvanı verilmiştir. Aslında Hammurabi kanunları ilk kanunlardan çok ilk reformsal ilerlemeye yönelik kanunlarıdır. Küçük şehir devletlerinin çoğu, Babil Kralı Hammurabi’nin yaptığı savaşlarda harabe haline geldi. Bu savaşlar neticesinde, Yukarı Mezopotamya’da Asur, Aşağı Mezopotamya’da Babil olmak üzere, iki devlet ortaya çıkmıştır. Mezopotamya, M.Ö. 539’da Perslerin Babil’i işgal etmelerinden itibaren siyasi bağımsızlığını kaybetti. 539-331 tarihleri arasında Perslerin hakimiyeti altında kaldı. M.Ö. 331’de Perslerin Aşemenid Hanedanlığı, Makedonyalı İskender tarafından yıkıldı.
