Spor ve Çocuk Gelişimi-8
Bu araştırmada oyun aktiviteleri ve buna bağlı olarak da sporun çocuk gelişimi
üzerindeki etkileri literatür çerçevesinde tartışılmıştır. Oyun çok eski dönemlerden beri
insan yaşamı üzerinde etkilidir (Çobanoğlu, 1992 s.8). Çocuk için oyun bedensel,
zihinsel ve ruhsal açıdan faydalı bir egzersiz anlamına gelmektedir. Oyun sayesinde
çocuk, anne karnından itibaren başladığı gelişim serüvenine sosyal çevreyi dahil
etmektedir. Oyun sayesinde birey, toplumla ve sosyal dünya ile tanışmaktadır. Bir
yandan bedensel anlamda daha kompleks davranışları gerçekleştirebilecek hale
gelirken, diğer yandan sosyal bir çevreyle nasıl uyum içinde yaşaması gerektiğini
öğrenmektedir Çocuk oyun sayesinde sosyalleşmeyi öğrenir. Sosyalleşme birçok karmaşık faktörün etkilediği bir oluşum olarak görülmektedir. Sosyalleşme kişinin, grubun kural ve değerlerine uymayı
öğrenmesi, bu değerler düzenini benimsemesidir. Bu öğrenme doğumdan ölüme dek
tüm yaşam boyunca devam eder ve bu süre içinde bireyin çevredeki insanlarla
ilişkileri ve diğer çevre faktörleri sosyal uyumunda önemli rol oynadığı ifade
edilmektedir. Burada oyun ve buna bağlı olarak ortaya çıkan
bedensel hareketlerin önemi büyüktür. Oyunlar içinde çocuk kendi bedenini
tanımakta, yeteneklerinin farkına varmaktadır. Başarabileceği ve başaramayacağı
hareketleri, emniyetli bir ortamda öğrenerek deneyimler edinmektedir. Kendi yaşında
çocuklarla bir arada, paylaşma ve yardımlaşmayı öğrenmektedir. Sorumluluk alma ve
düzenli çalışma alışkanlığı edinmektedir.
Bu araştırmalar ışığında bazı öneriler geliştirilmiştir. Öncelikle çocukların
fiziksel aktivite saatleri mümkün olduğu kadar oyun ortamında gerçekleşmelidir.
Yalnızca uyun ortamı çocuğun ihtiyaç duyduğu bedensel, zihinsel ve ruhsal gelişime
olarak görülmektedir. Genellikle çocuklarının dikkati çabuk dağılabildiğinden oyun
içinde yapılan hareketler uzun süreli olmamalı, çeşitlilik içermeli ve çeşitli
materyallerle desteklenmelidir. Bu noktada anne babalara da bazı görevler
düşmektedir. Bunlar çocuğa yeteneklerini keşfetmesi ve duyularını geliştirmesine
yardımcı olacak oyun ortamlarını sağlamak olarak ifade edilebilir. Ayrıca çocukların
küçük yaşta tek bir spor branşına yönlendirilmesi yerine daha çok bedensel gelişimi
içeren oyunlara ve çeşitli spor aktivitelere katılmaları sağlanması daha değerli
görülmektedir. Çocukların oyunla ilişkisinin okul öncesi dönemden başlayarak,
öğrenimleri boyunca devamlılığını sağlayabilmek için oyun, drama, serbest zaman,
müzik ve sanat etkinlikleri gibi farklı etkinliklerle sürdürülmesi sağlanmalıdır.
Toplumdaki oyunun sadece fiziksel faydalarının olduğu bilincinin aksine fiziksel
gelişime olumlu etkilerinin yanı sıra, çocuğa eğitimsel, zihinsel pek çok katkısı olduğu
konusunda toplumun, özellikle de ailelerin bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Çocuklar
için doğal öğrenme ortamı olan oyun, sosyal becerileri geliştirmeye yönelik
etkinliklerle bütünleştirerek kullanabilir. Tüm bu bilgilere dayanarak, oyun ve sporun
çocuğun yaşamında vazgeçilmez öğeler olduğu ifade edilebilir.
