Toplumsal kurum
Günlük dilde ve akademik sosyoloji terminolojisinde birbirinden farklı anlamlara sahip kavramlardan bir tanesidir ‘kurum’. Yaygın bir biçimde, gündelik hayatımızda kurumsal belli işlevleri yerine getiren kuruluşları ‘kurum’ olarak adlandırırız. Oysa, sosyolojide kurum ne bir kişi, ne bir grup, ne de bir mekân anlamında kullanılmaz. Kurum, sosyolojide, kültürün bir parçası, insanların yaşam tarzlarının ‘örüntüleşmiş’ bir parçası anlamında kullanılır. Toplumsal ihtiyaçlarımızı karşılama biçim ve yöntemlerimizin süreklilik arz eden hâlini ifade etmek için ‘kurum’ sözcüğüne başvururuz.
Sosyolojide ‘kurum’ kavramının toplumsal hayatın incelenmesinde temel analiz birimi olarak kullanılması, belli bir sosyoloji yaklaşımına işaret eder. Bu sosyoloji yaklaşımı, toplumsal olaylara, daha ziyade ‘yapı’ açısından yaklaşır. Bu çerçevede de, toplumsal hayatın idamesinde belli temel toplumsal kurumlar belirlenmiştir: Ekonomi, aile, din, siyaset, eğitim gibi.
Bu bölümde, toplumsal hayata ‘yapı’ zaviyesinden bakanlar açısından temel bir analiz nesnesi olarak değer gören ‘kurum’ kavramının anlamı, içeriği ve ortaya nasıl çıktığı değerlendirilmeye çalışılacaktır. Kurum kavramına ilişkin bu tarzda bir değerlendirmenin, temel toplumsal kurumlar olarak değerlendirilen aile, din, eğitim, ekonomi ve siyaset gibi kurumların değerlendirilmesine geçilmeden önce öğrencide ‘kurum’ konusuna ilişkin bir farkındalık oluşturulması hedeflenmektedir.
