Önyargının Kurşunu
ÖNYARGININ KURŞUNU
Günümüz koşullarında yaşayan insanların, belli olaylar karşısında yapılan davranışlara, ön yargı ile yaklaşmaları; çok yaygın olan bir davranış şekli haline geldi. Sıradan bir durummuş gibi kabul edilen önyargılı davranışlar, aslında olmaması gereken önemli kurallardan bir tanesidir. İnsan kişiliğiyle de yakından ilgisi olan önyargı, kişilerin kendi üzerinde olan davranış ve tutumlarının şeklini de belirlemiş olur.
Önyargı; bir kişi ya da olaya ilişkin yeterli bir bilgi edinmeden ve önceden o olay hakkında peşin karara varma veya peşin hüküm koyma şeklinde de yorumlanabilir. İnsanların yeterince bilgi sahibi olmadığı bir durum karşısında düşüncesizce davranması, bilip bilmeden konuşması, insan hayatını yıpratıcı sebeplerdendir. Bu tür davranış şekilleri karşısında, olayın durumuna göre, genellikle olumsuz, yani karşı olma, bazen de acele karar verme gibi davranışlar sergilenmektedir.
Özellikle istemediği bir şahıs hakkında, doğruları ve gerçekleri konuşmak yerine, aleyhinde istediği şekilde, yani kendisine göre serbestçe konuşur ve olay hakkında olumlu yada olumsuz, durum ile alakası olmayan gerçekten uzak yargılar oluştururlar. Bu durum, önyargıda bulunan kişinin, zaman içerisinde kendi aleyhine dönmesine de neden olabilir.
Önyargı ön bilgilere dayansa da, haklı gerekçesi olmadan bir diğerinin kötü olduğunu düşünmektir. O kişi hakkında yersizce konuşmaktır. Aslında taraf tutma biçimidir. Olay hakkında asıl bilgilere sahip olmama durumları, zaman içerisinde olayla ilgili beyanı veren kişileri de rahatsız eder.
Önyargıların çok olduğu toplumlarda, kişiler kendilerini ifade etmekte zorlanır. Çünkü, kendisini ifade etmeye çalışan kişiler ne söylerlerse söylesinler, karşısındaki kişiler, söylediklerine kendi düşünceleri ile yaklaşacaklardır ve doğru bilindiğini zannettiği şekliyle davranacaklardır. Tabi ki bu durum sinir bozucudur.
Önyargı her insan için tehlikeli olan bir durumdur. Olayın derinliğini bilmeden, belli bir yargıyı oluşturmak kişiyi yanlışa sürükler. Bir şeyleri anlamadan bilmeden konuşmak çok doğru bir hareket değildir.
İlk kez karşılaştığımız bir insan ya da durum hakkında bir şeyler söylemekte acele etmemeliyiz. İnsanlar ile ilgili din, dil, irk, mezhep konusunda ayrım yapmamalıyız. Konuşacağımız konu ya da kişi hakkında kesin bilgiye ulaşmadan yorum yapmanın doğru olmadığını bilmemiz gerekir. Bilinçli ve kültürlü olan kişilerin bu konular hakkında, kişileri doğru bir şekilde bilinçlendirmesi ve yönlendirmesi gerekir.
