Diyarbakır Coğrafyası-22

 Diyarbakır Coğrafyası-22

 

Hayvancılıkta göç yolları

Doğu Anadolu’nun soğuk ve ağır havasının

Dicle ve kolları boyunca iç kesimlere ulaşması

yüzünden, Diyarbakır havzası sürü sahiplerinin

hayvanlarıyla birlikte kışladıkları yerdir. Burada

konar-göçerler, karın uzun süre yerde kalmadığı

kış ile bozkır bitkilerinin yeşerdiği ilkbaharı,

Ambar ve Pamuk çayları vadilerine yerleşmiş

köylerin yakınına kurdukları kıl çadırlarda geçirirler.

Bozkır bitkilerinin nisan başlarında sararması üzerine,

davar sürüleri o sırada otların yeşilliğini koruduğu,

Doğu Anadolu yaylalarının yolunu tutar.

Çobanların gözetiminde harekete geçen sürüleri;

gerekli eşyalarını hayvanlara yüklemiş, aşirete

mensup kadın ve çocukların göçü takip eder. Çobanlar,

sürüleri sırtlarda otlatarak; aileler, ihtiyaçlarını

karşılayacakları yol boyu yerleşme merkezlerine

uğrayarak, uzaklıkları 50 ile 350 km. arasında

değişen yaylalara, ancak mayıs sonunda ulaşırlar.

Bitlis çayını takip eden kafileler, Rahva düzüne,

Nemrut, Tendürek ve Van gölü güneyindeki yaylalara;

Uluçay (Botan) vadisi boyunca ilerleyenler,

Yazlıca (Herakol) dağları yaylalarına yerleşirler.

Havaların soğumaya başladığı eylülde, yeniden

Diyarbakır Çanağına dönerler. Yaylacılık adını

verdiğimiz bu dikine iniş ve çıkışlar, asırlardır

öneminden fazla bir şey kaybetmeksizin devam

edip gider.