Mücadele ve Senin sesin gazetelerimizde, sanat-edebiyat sayfaları düzenlerken, sık sık yazılarını ve şiirlerini yayımladığımız kişilerden birisi de Erganili Eğitimci-Şair Enver Atılgan’dı. Onunla birkaç kez yüzyüze görüştüğüm gibi, daha sonra Ankara’ya dönüşümden sonra da birkaç kez mektupla haberleşmiştik.
Belleğimdeki Enver Atılgan aynı zamanda örgütçü idi. 1960’lı yılların en hareketli sivil toplum kuruluşlarından birisi olan “Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS)” üyesi olduğu gibi bu kuruluşu, Ergani’de de örgütlemişti.
Atılgan’ın, kalemi kuvvetli, dili zengin, Türkçe’si pürüzsüzdü.Bir gün, elinde yeni yayımlanmış olan “Eko Can” adlı eseriyle gazeteye gelmiş ve kitabın bir nüshasını imzalayıp bana vermişti. Ben de kısa bir süre içerisinde incelediğim kitabı ile ilgili “Ergani’den Gelen Ses: Öğretmen Enver Atılgan İle Eko Can’ı” başlıklı bir tanıtma yazısı kaleme alıp, Mücadele’nin 24-26 Ekim 1969 tarihinde yayımlamıştım. Müslüm Üzülmez isimli bir arkadaşının deyimiyle; “Eko-Can” şiiri baştan sona bir çığlıktır:
“Altı ağustos 1945’i yaşıyorum
Ben Hiroşimalı
Ben atom bombası çocuğuyum.
Ben Eko-Can
Bir ilkokul öğrencisi,/
Arkadaşlarımla kaydırak oynuyorum.
Saat sekiz
Bir ışık parlıyor gökyüzünde
Bu parlayan ne yıldız ne aydı
Bir anda Hiroşima’ya ölüm kıvılcımları yaydı.
Aydınlık karanlıkla iç içe geliyor,
Bir alev halka, halka
Bir alev dağ gibi büyüyor.
Koşarak güç belâ evin kapısını buldum
Eko-Can Eko-CanEko-CanÜç yönden üç ses
Biri babam, biri anam, biri ablam
Çılgınlar gibi koştum
Üç yönde zaman, zaman
Babamla ablam nasılsa kurtuldu
Anam hâlâ beni kurtarın diyordu.
O ses kulaklarımızda birden bire kaçıştık
Ölüm alevleriyle yan yana saatlerce yarıştık.”
Bu şiiriyle Atılgan, ABD’nin Hiroşima’yı atom bombasıyla vurduğunu, insanların büyük acılar çektiğini vurguluyordu.
Eğitimci, şair Enver Atılgan 1931 yılında Ergani’de dünyaya gelmişilk öğreniminden sonra Dicle Köy Enstitüsü’ne girmiş ve 1949 yılında mezun olmuştu. Sonra İlkokul öğretmeni olarak Ergani’nin bazı köy okulları ile Ergani ilçe merkezinde görev yaptı. 1969'da TÖS Genel Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi. 1970'te Macar Öğretmenler Birliği'nin çağrılısı olarak üç arkadaşıyla Macaristan'a gitti. İzlenimlerini 1971'de Akşam gazetesinde yayınladı. 1976'da öğretmenlikten emekliye ayrıldı. DİSK Eğitim Dairesi'nde uzman olarak çalıştı.
1957 yılından itibaren şiir ve yazıları Mücadele,Ergani, Cumhuriyet, TKercüman, Akşam gibi gazetelerde ve İmece, Ilgaz, Yelken, TÖS, Çağdaş Eğitim Dergisi, Karşı Edebiyat, Kıyı, Şiir Okulu ve Sosyalist gibi dergilerde yayınlandı.
Enver Atılgan’ın Nuhun Adamı (1963), Eko Can (1967) ve Yaşam Demişiz Adına (1997) adlı üç şiir kitabı ile Yaşar Hekimoğlu ile birlikte kaleme aldıkları “Ergani” adlı bir araştırma kitabı bulunmaktadır.
Tanıdığım Enver Atılgan sosyalist idi. Bir gün Türk halkının sosyalist sisteme kavuşacağını umut eder, bu doğrultuda yazardı. Ne yazık ki, 25 Ocak 1995 tarihinde, yakalandığı amansız hastalıktan kurtulamayıp, öte yakaya göç edip gitti!...