Sinema Tarihi

1826’da Fransız Niepce’in fotoğrafı icat etmesi, 1880’de Goodwin’in ilk nitrat tabanlı filmi, ardından Eastman’ın bobin filmi geliştirmesi ile sinemaya daha da yaklaşıldı. O sırada ses ve görüntü kaydı üzerine çalışan Edison, Eastman’dan perfore film (kenarlarında filmin hareket etmesini sağlayan ufak delikler bulunan bobin film) yapmasını istedi. Kineteskop adını verdiği cihazında bu filmi kullandı ve ilk defa sinema bugünküne yakın şeklini aldı. Kineteskop’un ilk gösterisi 15 Nisan 1894’te yapıldı. Ancak Kineteskop tek kişi tarafından izlenebildiği için sinemanın başlangıcı olarak kabul edilmedi.

 

Sinemanın mucidi olarak Louise ve Aguste Lumiere kardeşleri, ilk sinema makinesi olarak da Sinematograf’ı (hareket kaydeden) kabul ediyoruz. Çünkü pek çok kuramcıya göre izlenen şeyin ‘sinema’ olabilmesi için gösterimin bir topluluğa yapılması gerekiyor.

 

Hareket anlamına gelen yunanca Kinema ile yazmak anlamında ki Graphein sözcüklerinden türetilen Fransızca Cinematographie’nin (Sinematografi) kısaltılmı olan Sinema 1895’den itibaren gelişen sanat ve endüstri dalıdır. Geçen yüzyılda fotoğraf makinesinin bulunmasıyla ‘hareketin’ parçalara bölerek yeniden pelikül üzerinde saptayacak olan kameranın kefedilip yeliştirilmesini izleyen yıllarda Lumiere, kardeşlerin sinematograf adını verdikleri aygıtla, bir takım kısa filmleri peşpeşe beyaz perdeye yansıtarak, para karşılığında halka gösteri yapmalarıyla başlayan sinemanın gelişimi ve yaygınlaşması, umulmadık bir hızla gerçekleşti.

 

Sinemanın ilk vatanı olan Fransa’da, 20. Yüzyıl da Louise ve Aguste Lumiere kardeşlerle 1897’de Paris yakınlarında ilk film stüdyosunu kuran çağdaşları Georges Melies’dir. Lumiere’ler kendi buluşları olan ve sinematograf adını verdikleri aygıtlarla, kısa haber filmleri ve belgeseller çekip gösterdiler.

 

Birçok araştırmacının, kuramcının ve mucit’in çabalamalarıyla doğan sinemanın ilk halka açık film gösterimi 28 Aralık 1985’te Paris’te Grand cafede Lumiere kardeşler tarafından gerçekleştirildi.

 

Sinema, sanat dalı olmanın dışında da çeşitli toplumsal amaçlar için kullanılır. Sürekli üretilen birbirinden çok farklı milyonlarca film başlıca, Kurmaca, Belgesel, Deneysel ve Canlandırma olmak üzere dört bölüme ayrılabilir.

 

1) Sinema, Yedinci sanat olarak kabul edilir.

2) Kinetoskop’u keşfeden ilk mucit: Thomas Edison (1892)

3) İlk film stüdyosunu kuranlar: Mucit Thomas Edison ve Fransız yönetmen Georges Melies.

4) Sinemada öykü anlatma dönemini başlatan ilk yönetmen: Georges Melies.

5)Değişik çekim ölçekleri (uzak ve yakın çekim vb.) ve kamera araçlarını (kameranın sağa veya sola hareket ettirilmesi vb.) kullanan ilk yönetmen: Edwin S. Porter.

6)Hollywood’da film çeken ilk yönetmen: David W.Griffith.

7) Konulu ilk uzun metrajlı film: The Story of The Kelly Gang (1906, Tait Kardeşler).

8) İlk renkli film: The Black Pirate (1926, Douglas Fairbanks).

9) İlk sesli film: The Jazz Singer (1927, Caz Şarkıcısı, Alan Crosland).

10) Dünyanın ilk ve en uzun süredir devam eden film festivali: Venedik Film Festivali (1932’den beri)