Yaz tatilinin bitimi okulların açılması denilince Eylül ayı akıllara gelir. Evet, okullar açıldı çocuklar okulun yolunu tutmaya başladı. Çocuklar okula giderken beslenme çantası hazırlanmalı mı?
Beslenme çantası iştahı fazla olan, sürekli abur cubur yemek isteyen, çabuk acıkan, toplam ders süresi 4 saati aşan ve öğle yemeği yiyebileceği yemekhanelere sahip olmayan okullar, ev dışındaki yemeği yiyemeyen öğrencilere, isteğe veya besin allerjisi, beslenme yetersizliği görülen çocuklarda ve hastalık durumuna göre hazırlanabilir. Okul çağında beslenme, yaş, cinsiyet, fiziksel aktiviteye göre değişkenlik göstermektedir. Büyüme ve gelişme için her çocukta enerji, protein, yağ, karbonhidrat düzeyleri belirlenmeli ihtiyacı olan vitamin ve minerallerle birlikte çocuğun beslenme çantası düzenlenmelidir. Beslenme çantası her öğrenciye hazırlanmak zorunda değil.
Beslenme çantası sabah kahvaltısı yapmayan öğrencilere kolaylık olsun diye verilmemeli, kahvaltı alışkanlığı kazandırılmalı. Çocuklar uyandığında 1 saat içinde kahvaltı yapabilmeli. Yeterince enerji almamış bir öğrenci yorgun, halsiz, dersi anlamada zorluk, zihin bulanıklığını yaşayabilir. Kahvaltıda süt, yumurta, peynir, zeytin, ekmek, mevsim sebzeleri gibi sağlıklı gıdalar olmalı. Beslenme çantaları her zaman öğle veya akşam yemeğinin enerji, protein, karbonhidrat, yağ ve lif bakımından gerekli besin öğeleri yeterli ve dengeli biçimde olmayabilir. Beslenme çantaları daha çok ara öğün şeklinde hazırlanabilir. Beslenme çantasında neler olabilir?
Beslenme çantasında çabuk bozulmayan gıdalar olmalı. Uht yapılmış paketli sütler, haşlanmış yumurta(kabuklu),zeytin, fındık, fıstık, ceviz badem gibi kuruyemişler, mevsim meyveleri veya kurutulmuş meyveler, mevsim sebzeleri, ekmek, çörek, haşlanmış kuru baklagiller ve paket su olabilir. Sebze ve meyvelerin doğranması, parçalanması bozulmayı artırabilir, karartabilir ve suyunu bırakabilir. Çocuğun yiyebileceği kadar uygun bir şekilde beslenme çantasına yerleştirilmeli. Koku yapabilecek soğan, sarımsak, çok baharatlı veya dökülebilecek sulu yemekler olmamalı. Kırmızı et, tavuk eti, balıketi, yoğurt, peynir gibi protein içeriği yüksek gıdalar oda sıcaklığında bakteriler hızlıca çoğalır çabuk bozulur ve 1 saat içinde tüketilmelidir. Bu yüzden beslenme çantalarına bu gıdaların eklenmemesi tavsiye edilir. Uygun bir beslenme çantası nasıl olmalı?
Beslenme çantası ara öğün şeklinde olması önerilir. Çocuğun ihtiyacı kadar yiyebileceği ve sevdiği yiyecekler olmalı. Örneğin 3-4 ceviz içi, haşlanmış yumurta, domates, ekmek veya paket süt, kuru kayısı, salatalık, biber, zeytin ekmek gibi örnekler verilebilir. Gıdalar birbirine teması azaltacak şekilde beslenme çantasına yerleştirilmeli. Paketli gıdalar yan yana, çiğ sebze meyveler bir bölmeye, kuruyemiş ve kurutulmuş meyveler ayrı bir bölmede olması tavsiye edilir. Çocuğun ihtiyacı kadar su bulundurulmalı çantada veya suluk taşımalı. Gün içerisinde 4-8 yaş çocuklarda ortalama 1,5 litre ve 9-13 yaş çocuklarda ortalama 2 litre sıvı tüketmeleri gerekmektedir. Çocuğun metabolizmasına, ilaç kullanma durumu, yaşadığı coğrafya iklim şartlarına göre farklılık gösterebilir. Beslenme çantasında şekerli, gazlı içecekler, çikolata, cips gibi yüksek şekerli yağlı paketli hazır gıdalar, işlenmiş et ürünlerinden sosis, salam, sucuk bulundurulmamalı. Okul çağı çocukları, beslenme yetersizliğinden en çok etkilenen yaş grubudur. Çocukluk çağında edinilen yanlış beslenme alışkanlıkları ileriki yaşlarda kalp damar hastalıklarına, diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıklara zemin oluşturmaktadır. Yani bu yaş grubundaki çocuklarımıza sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kazandırırsak hem obezite riskini önleriz hem de büyüme ve gelişmesine olumlu katkıda bulunuruz.
