Diyarbakır’da Müzeler-19
Şeyhzâde ibrahim Paşa'nın konağı
Restorasyon proğramına alınan konak Kurşunlu camii yakınındadır
Özdemiroğlu Osman Paşa'nın yaptırdığı söylenen konağın sadece iki kısmı ayakta olup, bu kısımlardan orjinal şekli tam olarak anlaşılmamaktadır. Oysa, İbrahim Paşa'ya ait 1810 (H. 1225) tarihli vakfiyede, bu konak bütün aynnüları ile ortaya konulmuştur. Yapının orjinal şeklini net olarak ortaya koyan bu kaydı aynen veriyoruz. "... Fatih Mehmet Paşa mahallesinde sakin olduğu konak kemerli derûnunda tütün odası fevkinde bir oda muttasılında bir kebîr oda ve yine muttasılında iki adet oda sair fevkleri köşk ve muttasılında iki oda ve sair fevkleri köşk ve muttasılında iki oda ve fevkleri köşk varanda bir oda ve iki memşa fevki bir oda ve yine bir kemer üzre mebnî eyvan içinde üç oda tahdan ahur ve samanlık ve üç adet tahtanî oda ve kahve ocağı kapu arası ve fevki hazine odası ve muttasılında bir kebîr oda ve yine bir oda harem kapusu arasu derûnunda mübeyyin odası ve fevki bir harem köşkü ve karşusunda bir kebîr oda derûnunda mübeyyin odası tah-ünda bir oda ve bir havuz ve yine bir oda bir kemer üzerine mebnî eyvan ve bir oda tahtı kiler ve memşa muttasılında mutbah derûnunda kiler fevki yazlık ve kar¬şıda fevkani iki oda ve tahdan yine oda muttasılında bir ambar ve bir mağaza ve memşa ve fevkleri yazlık ve fevkani onbeş kemer üzerine mebnî eyvanlar ve Kal'a-dan mâ'-i cari bir havuz ve havluyu müştemil ve dâhilinde üç kubbe üzerine mebnî üç sofa ve sağ canibinde bir koltuk kubbe-i meclis ve ortada bir havuz ve Ab-ı Kal'a-dan alü masura mâ'-i cari ile havluda bir kebîr havuz ve kubbelerinin halfi narlık bağçesi ve garbisinde bir sağîr havlu ve derûnunda hamam külhanı ve mutbah ve hamam muttasılında bir meclis ve kilar ve yine bir meclis fevkleri bir kemer üze¬rine mebnî eyvan derûnunda bir anbar ve muttasılında fevkani sağîr meclis ve yine kebîr meclis anların da fevkleri iki sağîr köşk ve sağîr meclis ve muttasılında memşa ve iki kemer üzerine odunluk ve memşa kömürlük muttasılında bir meclis önünde eyvan bir tarafında mutbah ve durûnunda kilar ve taraf-ı şarkîsinde tahtanî üç kemer eyvan derûnunda havuz ve iki sofa ve iki meclis ve memşa ve kilar ve mutbah fevki yazlık ve memşa fevkanî üç kemer üzerine mebnî eyvan yine bir kemer eyvan bir tarafında bir kebîr meclis bir tarafında bir meclis derûnundan çı kılur bir köşk tahü bir meclis ve havluyu müştemil ve yine konak garbında Hoca Hanesi demekle arif bir menzil bir meclis tahtı zir ü zemin ve mutbah ve memşa kilar ve havluyu müştemil....", vakfiyesinden konağın evlâdiyet üzere vakfedildiği görülmektedir(15)
KAYNAKLAR
1-http://www.diyarbakir.gov.tr/muzeler.asp
2-2000’e beş kala Diyarbakır il yıllığı
3-www.kortiktepe.com
4-http://www.kritize.net/yorum-inceleme-analiz/444-hilar-cayoenuende-ckartlan-ve-diyarbakr-arkeoloji-muezesinde-sergilenen-buluntularn-listesi
5- http://www.diyarbakirmuzesi.gov.tr/
6-1967 il yıllığı
7- http://cahitsitkitaranci.uzerine.com/index.jsp?objid=998
8- Aysel Yılmaz,Mine Baran Cahit Sıtkı Tarancı evi.Diyarbakır’da Tarım Çevre ve Doğa sempozyumu.2010.c.2
9-24.04.2014 Güneydoğu Güncel
10- http://diyarbakir.turizm.gov.tr/
11- Şevket Beysanoğlu.Diyarbakır Tarihi.DBB.yay.Neyir matb.Ank.2001
12- T.C. Sur kaymakamlığı. Sur İlcesi Gezi Rehberi.2012
13- İhsan Işık(ed).Diyarbakır ansiklopedisi.Elvan yay.Ank.2013.3/117-118
14- Sur Kaymakamlığı.Diyarbakır Sur İçi Gezi Rehberi.2012
15- Yrd. Doç. Dr. İbrahim Yılmazçelik .XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır
(1790-1840) (Fizikî, İdarî Ve Sosyo - Ekonomik Yapı).TTK yay.Ank.1995
