Diyarbakır’ın Coğrafi Ve Fiziki Özellikleri-18
Cumhuriyet Sonrası Diyarbakır
Kentinin Gelişimi:
Cumhuriyet döneminde 1935 yılında yapılan
ilk nüfus sayımında Diyarbakır Kenti’nin nüfusu
34.642 kişidir. Diyarbakır Kenti 1936’lardan sonra
Sur dışına çıkmaya başlamış, öncelikle Yenişehir
bölgesi gelişmeye başlamış ve bunu Kooperatif
ve Şehitlik mahalleri izlemiştir. Cumhuriyet döneminde
1928–1945 yılları arasında, tekrar Sur
dışında gelişme başlamıştır. 1930 yılında Belediyeler
yasasının çıkması ile tüm Türkiye’de olduğu gibi
Diyarbakır’da da imar faaliyetleri başlamış, bu
dönemde Yenişehir Bölgesi planlı olarak gelişme
göstermiştir. 1960’lı yıllara kadar Kentin, Sur
dışında özellikle Yenişehir ve Kooperatif mahallerinde
planlı gelişmesini sürdürdüğü bilinmektedir.
1930’larda ülkemizdeki şehircilik yaklaşımının,
planlı bahçeli yeni kent oluşturmaya yönelik modernist
anlayışının bu dönemde Diyarbakır’da da
yansımaları görülmektedir. Ancak 1950’lerde başlayan
ve 1960’lardan sonra belirgin olarak ortaya
çıkan kırsal göç venüfus artışının benzer kentlerde
görülen etkileri Diyarbakır’da da yaşanmıştır.
Bunun en belirgin örneği, 1960’lı yıllarda, Diyarbakır
kentinin çevresinde yer alan Bağlar
Bölgesi’nin, plansız biçimde hisseli parseller
üzerinden denetimsiz olarak yapılaşmasıdır. Bu
bölgede 1963’lerde başlayan plansız yapılaşmaya,
1985 planı ile planlanmaya ve denetim arayışı getirilse
de bu çabalar yeterli olmamış, altyapısız,
plansız gelişme yoğunluk artışı ile sürmüştür.
