Şalgam bitkisi kök yumrusu olan turpgiller ailesinden bir mor renkli sebzedir. Ülkemiz ve dünya mutfağında kullanılan bilinen çiğ, pişmiş ve turşusu yapılabilen bir sebzedir. Ilıman iklime sahip birçok ülkede yetişebilmektedir.
Şalgam suyu; ülkemize özgü, laktik asit fermantasyonu ile üretilen, kırmızı renkli, bulanık ve ekşi lezzetli bir içecektir. Üretiminde hammadde olarak bulgur unu, şalgam turbu, su, ekşi hamur, kara havuç ve tuz kullanılmaktadır.
Ev ve ticari olarak fabriklarda şalgam suyu yapımı farklılıklar gösterebilmektedir. Turpgillerde olduğu gibi şalgam ve suyunun kalorisi düşüktür. 100 ml şalgam suyu ortalama 5 kcal enerji 0,3 gram lif içerir, 0,5 gram protein içerir. Şalgam suyunda ayrıca A, C, K vitamini, folat, fosfor ve kalsiyum bulunur. Bunlarla birlikte şalgam suyunun antikanser ve antiinflamatuar etkileri de söz konusudur. Şalgam, demir emilimini artırarak kolesterolü de düzenlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda içerisindeki K vitamini aşırı kanamayı önleyerek kanın pıhtılaşmasını sağlar.
Bunun yanında içerdiği A vitamini, akciğer, cilt ve göz sağlığı için önem taşır. Şalgam kendisi ve suyu midedeki protein ve karbonhidratın sindirilmesinde etkilidir. Şalgam bu noktada güçlü lif yapısıyla sindirim suyu ve enzim üretiminde rol oynar. Böylelikle hazımsızlık, kabızlık ve mide enfeksiyonları gibi durumlarda sindirim problemlerinin önlenmesini sağlar. Yüksek miktarda C vitamini içermesi bağışıklık sistemini destekler. Vücutta oluşan serbest radikallerini etkisini azaltan antioksidanlar olan flavonoidleri, antosiyanin, beta karoten içerir. Antioksidan yapısından dolayı da hasar görmüş hücreleri onarmaya yardımcı olur. Serbest radikaller çeşitli kanser türlerinin ana sebebini oluşturur. Şalgam bu noktada hem koruyucu hem de düzenleyici görevi görür. Şalgam suyundaki liften dolayı kan şekeri hızlı yükselmez, tokluk sağlar, bağırsaklardaki bakteri florasına prebiyotik etki yapar, bağırsak bakterilerini besler, kabızlığı önler.
Şalgam suyu vücudun karaciğer ve mesane problemleri ve eklem iltihaplanmaları gibi hastalıklarla savaşmasına yardımcı olur. Kendine has aroması sayesinde ter kokusunu azaltır. Günlük 1 bardak şalgam suyu önerilir. Şalgam suyu fermente bir üründür, suyunda asit seviyesi artar, bol miktarda asit ve acılı olması mide rahatsızlıklarında, gastrit, reflü gibi hastalığa sahip olanlarda yanma gerçekleşebilir. Hazır veya ev yapımı şalgam sularında tuz miktarı dikkat edilmelidir, tuz miktarı artışında vücutta sodyum tutulumu olabilir, hipertansiyon hastaları, kronik böbrek hastaları, karaciğer hastaları doktor ve diyetisyene başvurmalı tavsiye almalılar. Yine şalgam suyunun aşırı kullanımında karşılaşacağız diğer konu cilt sorunları olacaktır. Vücudunuza çok fazla asit ve tuz girdiğinde cildiniz de kızarıklıklar, kaşıntılar ya da pul pul deri dökülmesi olur.
Yarım kg şalgam turbu, yarım kg mor havuç, 2 adet pancar kökü, dilerseniz 2-3 adet acı biber temizleyin ve düzgün bir şekilde doğrayın. 2 yemek kaşığı tuz, 1 avuç nohut ve 1 avuç bulguru 4 litrelik kavonozlara ekleyin. Üzerini temiz su ekleyerek güneş ışığından muhafaza edecek şekilde saklayınız. Bu karışımı her gün 1 defa olacak şekilde 20 gün karıştırın. Bu sürenin sonunda oluşan suyu tülbente süzerek şalgam suyu elde edilir. Buzdolabı sebze kısmında saklayabilirsiniz. Afiyet olsun.
