Turp sebzesi kök ve yaprakları yenilebilen sebzelerdendir. Dünyada yüzlerce turp çeşidi bulunmaktadır. Ülkemizde 300’ün üzerinde turp çeşidi üretimi yapılmaktadır.
Turp yetişme döneminde 12-15 derece sıcaklık ve kumlu toprakları sever. Avrupa ve Japonya gibi ülkelerde yıl boyunca üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde Kasım-Ocak aylarında hasadı gerçekleştirilir. Kış ve bahar aylarında pazarlarda yerini bulur. Turp ülkemizde yıllar öncesinde sağlıklı olma halini, şifa deposu olarak bilindiği için turp gibi olmak deyimi dilimize yerleşmiş olmasına rağmen sofralarımızda eskisi gibi yer verilmiyor.
Birçok ülke salata, pişirme ya da turşusu kurularak tüketime yer verilir. 1adet orta boy 100 gram turp ortalama 16 kcal enerji, 4 gram karbonhidrat, 0.8 gram protein, 0.1 gram yağ, 1.6 gram lif içerir. Turp da ayrıca potasyum, Kalsiyum, Sodyum, Magnezyum, Demir, İyot mineralleri ve A, B, C ve K vitaminleri içermektedir. Halk arasında genel olarak renklerine göre isimlendiren turp çeşitleri arasında en çok bilinenleri kırmızı, siyah ve beyaz olanlar. İçerisinde bulunan organik asitler nedeni ile keskin ve yakıcı bir tada sahip olan turpların tüm çeşitlerinin antioksidan açısından zengin bir içeriği var. Antioksidanları sayesinde vücudumuzda oluşan serbest radikallerin zararlarını ve kansere karşı koruyucu etkisi vardır. Antioksidanalar damar esnekliğini artırmaya yardımcı olur, yaşlanmaya karşı cilt kırışıklarını oluşumunu yavaşlatır.
İyot açısından zengin bir sebze olması sebebiyle, iyot yetersizliğine bağlı guatr hastalığının oluşumunu engeller. İçerdiği lif sayesinde bağırsaklarımızda tokluk hissi oluşturur. Ayrıca bu lifler prebiyotik etki gösterirler bağırsak bakterilerin besini olarak bilinir. İkinci beynimiz olarak bilinen bağırsaklarda bulunan bu bakteri florasının dostudur. Lifler bağırsak hareketliliğini artırır, kabızlığa iyi gelir. Bağırsakların kendini yenilemesinde katkısı vardır. A, C ve B vitaminleri yönünden zengin olduğu için bağışıklık sistemini güçlendirir, griplere karşı koruyucu etkisi vardır. C vitamini enfeksiyonlara karşı vücudun direncini artırır. Sülfürlü bileşikler zengin bir sebze olan turp ayrıca karaciğer ve safra dostudur. Düşük karbonhidrat ve yüksek lifli oluşu kan şekerini hızlı yükselmesini engeller, diyabetli hastalar için uygun bir sebzedir.
Yüksek potasyum içerdiğinden kalp- damar rahatsızlıklarına ve tansiyonu dengeleyici etki oluşturur. Turbun keskin tadı olabileceğinden turp salatası yapılarak tüketilebilir. Turp, havuç rendelenerek limon ve zeytinyağıyla iyi bir salata elde edilebilir. Çiğneme duygusunu tatmin etme açısından ayva kadar etkili bu katı sebze canınız bir şeyler atıştırmak istediğinde iyi bir alternatif olabilir. Günlük 1 orta boy turp tüketilmesi tavsiye edilir. Fazla turp tüketilmesi karın ağrısı ishal yapabilir. Aşırı turp tüketimi için mide rahatsızlığı olanlar, iyottan fakir beslenmesi gereken bazı tiroit hastaları, kronik böbrek yetmezliği hastaları, hamilelik, emziklik dönemindeki kişiler doktor ve diyetisyen tavsiyesi almalıdır. Turp bol suda yıkanmalı, toprak çamur, bakteri içerebilir. Çocukların sindirimi hassas olduğu için keskin tadı olan turp rahatsızlık verebilir, küçük porsiyonlarda başlanabilir. Turplar taze satın alındığında birkaç gün dolapta sebze bölümünde saklanabilir. Yeşil yaprakları varsa kısa sürede tüketilmeli.
