Din-Mitoloji ilişkisinde Mitolojinin Din Üzerindeki Etkisi-45

 

Zülküf, Yemlihan, Sinan,

Sultan, Şeyhmus, Veysel...

Çocuk olması için gidilen ziyaretler de vardır.

Ziyaretten sonra çocuk doğarsa gidilen ziyaretin

ismi çocuğa verilir. Ergani Zülküf Dağı/Makam

Dağı örnek olarak verilebilir. Dik ve yüksek bir

yerde bulunmasından dolayı kıştan baska her mevsim

ziyaret edilen bu yeri, çocuğu olması için

ziyaret edenler, kız çocukları olursa adını Zülfüye,

erkek çocukları olursa adını Zülküf koyarlar. Bu

isimler bırakılmadığı takdirde çocukların yasamayacağına

yasasalar da çocuklardan bir hayır

gelmeyeceğine inanılır. Bu yüzden Ergani ilçesinde

Zülfiye ve Zülküf isimlerine çok sık rastlanmaktadır.

Diyarbakır’ı iyi bilen veya uzun süre Diyarbakır’da

kalan bir kisi yeni tanıştığı birinin isminden

onun nereli olduğunu veya ailesinin hangi ziyarete

gittiğini tahmin edebilir. Ergani’de Zülküf ve Enûs,

Karacadağ bölgesinde “Sinan” ismi, Diyarbakır-

Mardin yolu üzerindeki Sultan Şeyhmus türbesinden

gelme Sultan ve Şeyhmus isimleri, Bitlis yolu

üzerinde, Siirt’in Baykan ilçesine bağlı olan ve

Veysel Karani’ye ait olduğuna inanılan türbenin

etkisiyle Veysi ve Veysel isimleri, Lice, Kocaköy

ve Hani taraflarında Mekselina, Yemlihan, Dabarnus

gibi Ashab-ı Kehf ile ilgili isimler yaygındır.

Türbe inancında dikkat çeken uygulamalar,

yukarıda da belirtildiği gibi mekânın çevresiyle

kutsal kabul edilmesi, mekândaki taşın, toprağın,

bitkilerin tedavi amacıyla kullanılması, ağaçlara

ip bağlama, türbenin duvarlarına taş yapıştırma

şeklindedir.

Bu uygulamalara sadece Müslümanlar arasında

değil birçok din müntesibi arasında da rastlanmaktadır.

Yeryüzünde kutsal sayılan birçok dağ,

nehir ve ziyaret için kullanılan farklı yerler vardır.

Bu durum halk inancında din farkı gözetmeksizin

benzerlikler olduğu ve halk inancında bağlanılan

kişi için ister hayatta ister vefat etmis olsun (hatta

vefatından sonra daha fazla) her zaman bir kutsallaştırma

eğilimi olduğunu göstermektedir. Yörede

yaşayan gayri Müslimler arasında da bu tür inançlara

rastlanmaktadır.