Sıcak havalarda nasıl beslenmeliyiz?
Ülkemizde bölgeden bölgeye değişse de havalar iyice ısınmaya başladı. Hava sıcaklıkları artıkça giyim kuşam, yeme içme, fiziksel aktivitelerimiz üzerinde etkili olduğu gibi vücut sıcaklığını korunması için terleme, kalp atım ve solunum sayısında artış gibi metabolik etkileri olmaktadır.
Sıcak havalarda terlemeyle su ve mineral kaybı durumunda baş dönmesi, mide bulantısı, halsizlik, çarpıntı ve baygınlık hissi yaşanabilir. Su ve mineral kaybı olmaması için yetişkinler için günlük vücut ağırlığının %3 kadar sıvı tüketmeli. Örneğin 70 kg olan birinin 2,1 litre sıvı, yani ihtiyacı 10-11 bardak su gün içinde tüketmeli. Güneşe çıkma, gün içerisinde hareketli olma, yapılan fiziksel aktivite durumuna göre daha da artırılmalı.
Çay, kahve, gazlı şekerli meşrubatlar, alkol birçoğu vücutta idrara çıkışı artırır ve su atımını artırmakta. Bu içecekler su yerine geçmiyor, tüketiminde dikkat edilmeli aşırıya kaçmamalı. Ayran, kefir, sade maden suları, şekersiz komposto veya hoşaf gibi içecekler tercih edilebilir. Suyu sevmeyenler sularına çubuk tarçın, karanfil, limon, nane ya da sevdiği meyve parçalarını ekleyip suya kokusunu verip ve aromasını değiştirecek şekilde tüketebilirler. İdrar renginiz koyulaştıkça vücut o kadar susuz kalmış demektir. İçilen su daha da artırılmalıdır. Yemeklerde kızartma ve kavurma yöntemleri yerine haşlama, fırında pişirme, buğulama, ızgara gibi pişirme yöntemleri seçilmelidir.
Sıcak havalarda halsizlik, iştahsızlığı engellemek için az ve sık yemekler yenilmeli. Yağlı etli yemekler, sakatatlar yerine, zeytinyağlı sebze yemekleri, salata, çorbalar, ayran, cacık tüketilebilir. Salatalara peynir veya baklagil eklenerek zenginleştirilebilir. Meyveler kavun, karpuz, şeftali, üzüm gibi sulu yaz meyveleri günlük 3- 4 porsiyon tüketilmeli.
Protein içeriği yüksek et, tavuk, balık, süt, yumurta, peynir gibi hayvansal gıdalar sıcak havalarda çok çabuk bozulabiliyor. Bunların uygun koşullarda muhafaza edilmelidir. İshal, kusma, gıda zehirlenmelerine hatta ölümcül olabilmektedir.
Yağlı, şerbetli, hamurlu tatlılar yerine muhallebi, sütlaç, kazandibi, dondurmalar gibi sütlü tatlılar tercihiniz olmalı. Taze sıkılmış meyve suları posalarıyla beraber tüketilmeli. Ferahlamak için çok soğuk buzlu içecekler tüketiminden kaçınılmalı.
Yüksek yaz sıcaklıklarında yaşlılar, bebekler, gebeler, kalp damar rahatsızlığı olanlar, tansiyon, diyabet, böbrek hastaları risk altındadır. Sabah ya da akşamüzeri saatlerinde dışarı çıkılabilir. Çocuklar hava değişimlerinde daha hassastırlar. Havalar ısınınca ishal riski artıyor. Süt, yoğurt, peynir, ayran, yayla çorbası, pirinç pilavı, haşlanmış patates, muz, kabuksuz elma, ayva, armut, şeftali gibi gıdalarla beslenebilir. Çocuğun yeterince su içip içmediğini gözlemleyin.
