Din-Mitoloji ilişkisinde Mitolojinin Din Üzerindeki Etkisi-51
Manas Destanı
Manas destanını iyi bilen manasçılara “nagız
manasçı”, yarım bilenlere, “sala manasçı”, adı
verilir. Nagız manasçılar, destanın tamamını adabı
ve erkânı ile anlatabilirler ve destanın bütün bölümlerini
kesintisiz olarak ancak altı ayda söyleyip
tamamlayabilirler. Bu kadar uzun olmasına rağmen
Manas Destanı’nın farklı aktarımları, manasçılardan
derlenerek yazı diline aktarılmıştır. Konumuz olan
Dengbêjlik ve dervêşlik geleneğinde ise sadece
dengbêjlere ait ürünlerin modern bir şekilde yazıya
geçirildiği görülür. Günümüzde bu iki anlatım tarzından
sadece Dengbêjlik kurumlar tarafından
desteklenmektedir. Şehirde su an bir Dengbêj Evi
açılmıs bulunmaktadır. Dengbejlerle ilgili bir
antoloji de hazırlanmıstır.
Dengbêj ürünleri farklı kurumlar tarafından
desteklenirken derveslik geleneğine ait ürünler
kişisel çabalarla koruma altına alınmaktadırlar.
Yeterli olmamakla beraber “Manzumetan” adlı
derlemede ve Şeyh Ahmed-i Hani’nin eserlerinin
toplandığı kitaplarda yeterli olmamakla beraber
bazı mitoslar kaydedilmistir. Bunun yanı sıra bazı
mitoslar da amatörce hazırlanmış kasetlere kaydedilmektedir.
Amatörce hazırlandıklarından piyasada
bu tür kasetlere rastlanmamaktadır. Bu bölümde,
dervêşlerin Hz Peygamber ve sahabelerle
ilgili anlattığı mitoslardan ikisi değerlendirilecektir.
Her ikisi de Hz Peygamber ve sahabelerle ilgili
olan bu mitoslar, Sîsebân ve Hesp-i Res/Bore Kar
kavlleridir.