Din-Mitoloji ilişkisinde Mitolojinin Din Üzerindeki Etkisi-52
Sîsebân Vadisi Kavlı
Sîsebân Vadisi Kavlı, sahabelerin Sîsebân Vadisi
adlı bir yerde yaptıkları söylenen bir savaşı anlatır.
Kavl’da Sîsebân Vadisi’nin nerede olduğu söylenmemekle
beraber, dik yamaçlara sahip yemyeşil
bir vadi olarak tasvir edilmektedir. Kavl, kendisini
okutan, dinleten edebi bir dille yazılmıştır. Bu
kavlda adı geçen sahabeler genelde halk arasında
isimleri bilinen sahabeler olmakla beraber savaştıkları
söylenen düşmanlar bilinmeyen kişilerdir.
Kürtçe yazılmıs ve divanlarda okunmus bu Kavl’ın,
kime ait olduğu kesin olarak bilinmemektedir.
Kavl’a ait bulduğumuz el yazısıyla yazılmıs 28
sayfalık bir nüshanın üzerinde yazar olarak Şeyh
Halid ez-Zibarî el-Basretî en-Naksibendî’nin ismi
geçmektedir. Şeyh Halit ez-Zibari’ye ait olan bu
nüsha 436 beyitten olusmaktadır.
Bunun yanında Celile Celil adlı şu an Avusturya’da
yaşayan bir arastırmacı da, hazırladığı “Kaskül”
adlı eserine 1997 yılında Suriye’de, Türkiye
sınırına yakın Til-Elune adlı bir köyde bulduğu,
içinde Sîsebân ve Hesp-i Res kavıllarının da bulunduğu
bir derlemeyi eklediğini belirtmektedir.
Celile Celil, yanındaki nüshada yazılı Sîsebân
Kavlının, hakkında bir bilgiye ulaşamadığımız
Ahmed el-Hakkarî’ye ait olduğunu, Hesp-i Res
Kavlı’nın da Ali Hariri’ye ait olduğunu söylemektedir.
Abdullah M. Varlı ise Şeyh Ahmed-i
Hani’ye ait şiir, kaside vb eserleri derlemiş olduğu
kitabında, elinde dedesi tarafından 16 Ramazan
1305/18 Haziran 1886 yılında yazılmış bir eser
olduğunu söylemektedir. Bu yazma eserde Sîsebân
ve Hesp-i Res kavıllarının da yazılmıs olduğunu,
her iki eserin de altında Şeyh Ahmed-i Hani’ye
ait olduklarının yazıldığını kaydetmektedir. Abdullah
Varlı’nın çalışmasına aldığı kavil incelenmiş ve
elimizde bulunan Şeyh Halit ez-Zibari’ye ait nüshanın
Şeyh Ahmed-i Hani’nin nüshasından daha
kısa olmasına rağmen her iki nüshadaki konular
ve olayların aynı oldukları tespit edilmistir.
