Diyarbakır’ın coğrafi ve fiziki özellikleri-32
Tarihi Kültürel ve Mimari Çevre
Geleceğe İlişkin Tahminler ve Plan Hedefleri
Planlamaya Esas Nüfusun Tahmini:
Diyarbakır, nüfusu göçler ve yüksek doğurganlığa
dayalı olarak sürekli artan bir kent olmakla
birlikte, nüfus artış hızı 1980’lerden sonra genel
bir düşüşe geçmiştir. 1990 sonrası zorunlu göçler
nedeniyle artış hızı tekrar yükselmişse de bu
eğilimin sürekliliği bulunmamaktadır.
Kentte geçmişte yaşanan hızlı nüfus artışına
paralel olarak kentsel hizmetlerinin sunulmasında
karşılaşılan güçlükler nedeniyle gecekondulaşma
ve sağlıksız yaşam çevreleri oluşmuş, önemli
mekân, planlama ve altyapı sorunları birikmiştir.
Kentte iş olanakları ve çalışma alanlarının kısıtlı
olması nedeniyle işsizlik ve yoksulluk gibi sosyal
ve ekonomik sorunlar artmıştır. Diyarbakır’ın genç
nüfus yapısına karşın, sağlık, eğitim ve nitelikli
işgücü sorunları bulunmakta ve işgücüne katılma
oranı düşüktür. Özetle, kente gelenlerin kentte
sosyal, ekonomik ve kültürel bütünleşme sorunları
sürmektedir. Planlama döneminde bu tablonun
olumlu yönde değişmesi beklenmektedir.
Doğurganlık oranının düşmesi, alınan göçün
azalması, nüfus artışının dengeli biçimde sürmesi,
nüfus yapısının değişmesi, ekonomik olarak aktif
nüfusun artması, eğitim, sağlık ve kentsel yaşam
çevresindeki iyileşmelere paralel olarak eğitimli
nüfusun ve işgücü niteliğinin yükselmesi, ortalama
hane büyüklüğü, eğitim, gelir dağılımı gibi göstergelerin
de buna paralel olarak iyileşmesi beklenmektedir.
Polinom yöntemi ile yapılmış olan nüfus projeksiyonu
yukarıdaki eğilimi temsil etmektedir.
Bu yöntemde nüfus artışı sürmekle birlikte, artış
hızı giderek düşmektedir. Bu projeksiyonun sonuçları
esas nüfus tahmini olarak alınmaktadır.
Diyarbakır nüfusunun Türkiye’deki payına göre
yapılan nüfus tahmini de polinom yöntemine göre
yapılan projeksiyon sonuçlarına benzer, ancak
biraz altındadır. Bu yöntemle yapılan tahmin
nüfusun alt sınırı olarak kabul edilebilir.
