Diyarbakır’ın Coğrafi ve Fiziki Özellikleri-45
Sık Sık Yapılan İmar Plan Değişiklikleri
Diyarbakır’ın yürürlükteki 2006 yılından önce
yapılan Nazım ve Uygulama İmar Planları 1984
yılında onaylanmış ve 1994 yılında revizyon görmüştür.
İzleyen dönemde, kentin kuzeybatısında yoğunlaşan
yeni kentsel gelişme ihtiyacını karşılamak
amacıyla Kayapınar Bölgesi’nin nazım ve uygulama
imar planları yapılmıştır. 1994 yılında yapılan reziyon
imar planından 2006 yılına kadar olan sürede
kentin imar planı sürekli plan değişikliklerine
konu olmuştur. 2006 yılında yapılan planla bu
sürece son verilmesi düşünülmüş ancak plan kentin
beklentilerini yine karşılayamamıştır. Bu nedenle
günümüze kadar plan imar plan değişiklikleri
devam etmektedir.
Bütünsel Bir Planlama Yok
Son yıllarda çevre düzeni planı ile imar planları
ve nazım planı ile uygulama imar planları arasındaki
kademeli birliktelik kaybolmuş ve uygulama imar
planları üzerinde yapılan plan değişikliklerine
dayalı bir planlama ve uygulama süreci öne çıkmıştır.
Bu çerçevede öngörülen nüfus-alan dengeleri,
yoğunluklar ve farklı işlevlerin yer seçim ölçütleri
planda hedeflerinin dışında gerçekleşmeye başlamıştır.
Bugün gelinen noktada, yürürlükte olan
1/5000 ölçekli Nazım İmar Planlarının, Uygulama
İmar Planlarını yönlendiriciliğinin kalmadığı, yürürlükteki
planlar ile plan dışındaki gelişmelerin
kentin gelişme vizyonu, hedefleri, gelişme politika
ve programlarına dayalı bütünsel bir planlamanın
dışında, parçacı yöntemlerle yürütülmeye çalışıldığı
görülmektedir.
Diyarbakır kent formundaki değişiklikler de,
imar planı yapımı ve uygulama sürecinin etkisi
kadar, son dönemdeki teknolojik gelişmeler ve
küresel ilişkilerin günlük hayata girmiş olmasının
getirdiği, değişen davranış biçimleri, yaşam tarzlarında
oluşan köklü farklılıklar (Tüketim toplumu
olma süreci gibi), kurumlar arası ilişkilerin Diyarbakır’özelinde
daha sorunlu olması, AB’ye
uyum süreci ile başlayan yasama alanındaki çok
hızlı değişimler ve yerel yönetimlerin bu değişimleri
anlama ve uygulamada karşılaştığı zorluklar, planlamanın
satın alınacak bir hizmet olarak görülmesi
ancak denetlenmesi konusunda yeterli yasamaların
olmayışı, hemen her yerleşmeyi etkileyen göçün
Diyarbakır kent formuna belirleyici düzeyde etkileri
belirtilmesi gereken diğer önemli unsurlardır.