Doğal Ebeveynlik
Oğlum bir yaşındayken bir ateşlendi ve ben telaşlı bir şekilde doktora götürdüm onu. Doktorun bana söylediği ‘O kadar telaşa gerek yok, biraz köylü kadını rahatlığı olsun’ sözü üzerinde epey düşündüm. Köylü derken köylülüğü yüceltiyor muydu aşağılıyor muydu? Ben de köylüydüm ama bu rahatlık neydi. Çocuğum hasta ve ateşli, doğal olarak ben endişeliydim.
Doktorun burada bilerek veya bilmeyerek söylediği şey ‘doğal ebeveynlikti’.Aslında söylediği şey Rahat olun bu çocuk büyüyene kadar defalarca hastalanıp iyileşecek. Ateş düşman değil dost aslında, onun bağışıklığını güçlendiren bir şey. Onun için fazla telaşa kapılmadan doğallığına bırakın böyle küçük hastalıkları.
Toplumumuzda yaygın olan iki çeşit anne baba rolü var. Birincisi tamamen çocuk merkezli bir ebeveynlik yaklaşımıdır. Bütün hayat çocuğa göre düzenlenir. Bütün planlar ona göre yapılır. Anne babaların kendi özel hayatları yoktur. Her şey çocuğa göre şekillenir. Çocuğun istediği yemekler yapılır, oyuncaklar, kıyafetler alınır. Hatta arabasını bile alırken çocuğun istediği markaya alan babalar tanıyorum. Diğer yaklaşım ise tamamen ebeveyn merkezli yaklaşımdır. Çocuğun istekleri dikkate alınmaz. Kararlar alınırken ona fikri sorulmaz. Çocuk bu yaklaşımda evin misafiri konumundadır. Bu yaklaşımdaki anne babaların evi tertemiz olur. Misafirleri eksik olmaz. Çocuk adeta aile dışına itilen bir varlıktır.
Her iki yaklaşım da eksik ve yanlıştır. Burada devreye giren doğal ebeveynliktir (attachment parenting). Peki, nedir doğal ebeveynlik. ‘Doğal ebeveynlik aslında çok zor bir şey değildir. Bin yıllardır Anadolu’da Mezopotamya’da yapılan bir uygulamadır. Yani bizim anne babalarımızın kullandığı yöntemdir. Doğal ebeveynlik çocuk merkezli bir yaklaşım değildir. Çocuğun belli bir karakterde doğduğunu kabul ederek onun bu özelliklerine müdahale etmemesi gerektiği anlayışı üzerine kuruludur. Doğal ebeveynlikte ödül- ceza kavramı yoktur. Ki bunların ne kadar zararlı olduğu son yapılan araştırmalar ile ortaya konulmuştur. Kısaca doğal ebeveynlik çocuğa müdahale etmez onu olduğu gibi kabul ederek kendi yaşantısına dâhil eder. Kendi yaşantısına dâhil ederken onun yaşına göre görev ve sorumluluk verir. Uykudan tutun tuvalete kadar her konuda doğallığı savunan bir yaklaşımdır. Kısacası bizim anne babalarımızın, ninelerimizin yaklaşımını modern medeniyet yeni bir şey bulmuş gibi bize sunduğu bir yaklaşımdır. Yine de isteyenler bu konuyu detaylı inceleyebilirler. Bu konuda yazılmış birçok kitap mevcuttur.
Peki, biz nasıl doğal ebeveyn olacağız? Öncelikle çocuğumuzu olduğu gibi kabul edeceğiz. Onun doğasına müdahale etmeyeceğiz. Mutlu anne baba olma ve mutlu çocuk yetiştirmenin sırrı burada yatıyor. Evet, dünyaya gelen çocuğun sorumluluğu bize ait. Ama o çocuğu yüceltip bütün hayatımızı ona göre düzenlemek ne bizi mutlu eder ne de çocuğumuzu. Kendi hayatımıza aynı şekilde devam edeceğiz. Aileye yeni katılan üyeye yer açacağız hayatımızda. Ve aynı şekilde devam edeceğiz.
