Evde Eğlenceli Bilim Deneyleri
Sagu
alp er tunga öldi mü
ıssız ajun kaldı mu
ödlek öçin aldı mu
emdi yürek yırtılır
Alp Er Tunga destanında geçen sagu. Kaşgarlı Mahmud’un Divan-ı Lugat-it Türk’ü sayesinde, günümüze ulaşmayı başarmış tek sagu örneğidir. Divan edebiyatında mersiye, Halk edebiyatında ise ağıt denilmektedir.
Evet dersimiz Edebiyat değil. Ama bir Edebiyat öğretmeni "Sagu" konusunu aynen bu şekilde anlatır.
Dersimiz edebiyat konumuz İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı. 2009’da çalıştığım okulda aynı zamanda Tiyatro Kulübünü çalıştırıyordum. Çok yetenekli kız öğrencilerden birini kaldırdım. Ve sınıfın karşısında bir yakını ölmüş gibi rol yapmasını istedim. Bizim kız başladı ağıt yakmaya, ağlamaya dövünmeye. Tabii sınıf da çok etkilendi. Gerçekten ağlayan öğrenciler oldu.
Evet gençler arkadaşınızın ne yaptığını sanırım herkes anladı. İşte buna İslamiyet öncesinde "sagu" denir.
Şimdi soruyorum size: Sizce öğrenme hangi yoldan daha kalıcı olur? Tabii ki cevabi biliyoruz: İkinci yol. Çünkü öğrenci hti, duydu, yaşadı.
Birçok konuda öğrencilerin neden öğrenmediğini sorgularken öncelikle metodumuzu sorgulamamız gerekiyor. Gerçekten öğrenci mi öğrenemiyor yoksa biz mi öğretemiyoruz. Burada asıl anlatmak istediğim ezbere değil yaparak yaşayarak öğrenmenin kalıcılığı.
Bu yöntem her derste uygulanabilir: matematik, fizik, kimya ...
Biz ise evdeyiz bu sene. Farklı yöntem teknik kullanma açısından daha avantajlıyız bu sene. İllaki ders konusunda değil öğretmek istediğiniz her şeyi yaşamlaştırdığınızda öğrenme çok daha kalıcı olur. Ve tabii ki eğlenceli. Matematik başarısı neden düşük? Neden fen derslerine ilgisizler? Neden bilime duyarsızlar? Çünkü ezbere bilim olmaz. Bilim yaparak, yasayarak, deneyerek olur. Ben şahsen okul hayatım boyunca herhangi bir derste bir deney yaptığımızı hatırlamıyorum. Bunun sebebi yerleşmiş klasik öğrenme metotlarının kullanılması.
Biz öyle yapmayalım. Çocuklarımızla eğlenceli deneyler yapalım. Mesela bir yanardağ deneyi okulöncesi çocuklar için harika olur. Bir pet şişenin içine sirkeli su koyuyoruz. İçine biraz kırmızı boya. Bu pet şişeyi topraktan yaptığımız tepenin içine yerleştiriyoruz. Şişenin ağzı kapalı ve tepede olacak. Sonra kapağı açıp içine bir miktar karbonat koyuyoruz. Baaammm... İşte size yanardağ. Evde deney önerilerine devam edeceğim.
