Diyarbakır’da Gömülü Süryani Azizler Diyarbakır Süryani Kadim Meryem Ana Kilisesinde gömülü bulunan azizlerden olan Bar Salibi ve Mor Yakup.
Diyonosiyos Bar Salibi
Bar Salibi Malatya’da doğmuş, birçok önemli ilim adamından dil, edebiyat, hukuk, teoloji, tarih ve felsefe eğitimi almıştır. Süryani kilisesi’nin tanınmış ruhanilerinden ve zamanının en seçkin âlimlerindendir. Kendini kutsal kitap çalışmalarına adamış, kendinden önceki yorumcuların eserlerinden de yararlanarak Kutsal Kitap tefsiri yapmıştır. Patrik VII. Athanasiyos zamanında rahip, daha sonra 1148 yılında metropolitliğe atanmıştır. 1167 yılında Diyarbakır’a yerleşmiştir. Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi’ni yenilemiştir. 1171 yılında vefat ederek Diyarbakır da gömülmüştür. Eserleri: Dört ciltten oluşan, edebi ve mistik açıdan yapılmış olan Tevrat Tefsiri. İncil’in tamamına ait bir tefsir; Dionosiyos Aryupagos’a kitaba yönelik yorumları; Pontuslu Euagrius’in “Mavotho” eserinin tefsiri; Teoloji, Altı Gün; Kutsal Ayini; Tartışmalar; Mantık İlmi; Kilise Babalarının, Azizlerin ve Şehitlerin Kısa Tarihi adlı eserleri başta olmak üzere otuz bir adet eseri günümüze kadar ulaşmıştır.
Bar Salibi’nin mezarı Meryem Ana Kilisesinin Güney köşesinde yer alan haç motifli mezar taşının üzerinde “Azizlerin cenazesi” ibaresinin yanı sıra haç motifinin içinde çaprazlama bulunan yazıda “Mor Yakub Bar Salibi” yazısını görmek mümkündür.
