Diyarbakır’ın coğrafi ve fiziki özellikleri-31
Fırsatlar Tehditler:
- Özelleştirme kapsamındaki kamu alanlarının
kamusal amaçlara yönelik olarak planlanabilirliği
- Çeşitli kurumların kentin çevre kalitesini arttıracak
ağaçlandırma projeleri
- Yeni yasal düzenleme ile BŞB sınırlarının
genişlemesiyle çevre kırsal yerleşimlerin gelişiminin
denetim altına alınabilmesi
- Varolan çevre sorunlarının çözülebilir olması
- Kamu arazilerinde işgal ve gecekondulaşma
tehdidinin sürmesi
- Yer seçiminde plana uygun olmayan kararlar
alabilen yerel politikalar
- İnşaat sektöründeki istihdamı canlı tutmak
için yapılaşmayı bir araç olarak kullanan yerel
politikalar
- Tarım arazilerinin tarım dışı amaçlarla kullanılması
- Bazı merkezi kurumların re’sen plan yapma
yetkisi olması
Kentin üstleneceği roller:
Mekansal işbölümünde Diyarbakır kentinin
üstleneceği roller; Diyarbakır’ın bölgesel merkez
niteliğini destekleyen hizmet, ticaret, turizm ağırlıklı
bir kent ekonomisi ile öne çıkması, tarım ve sanayi
gibi üretici sektörlerdeki gelişmelerin bu işlevle
uyumlanacak biçimde gelişmesidir.
Uluslararası düzlemde, Türkiye’nin önemli bir
bölge merkezi olarak özellikle yakın sınır bölgesindeki
ülkelerle ilişkiler başta olmak üzere uluslararası
ilişkilerde stratejik bir merkez rolünü oynayacağı
varsayılmış ve bu rolü güçlendirecek işlevlerin
desteklenmesi öngörülmüştür.
Ülkesel ve Bölgesel Düzlemde; 5. kademe
merkez olarak tanımlanan ve etki alanına Mardin,
Siirt, Batman, Şırnak, Van, Hakkari, Bitlis illeri
ile, Şanlıurfa ilinin, Siverek, Hilvan, Bingöl ilinin,
Merkez, Genç, Solhan ilçelerinin girdiği Diyarbakır’ın
bu işlevinin güçlendirilmesi ve dengeli hale
getirilmesi öngörülmektedir.
Ekonomik Yapıda, geçmişte tarıma dayalı bir
hinterlandın yönetsel ve ticari merkezi ve bölge
merkezi olan Diyarbakır’da hizmet, ticaret ve
turizm ile tarıma dayalı sanayi fonksiyonlarına
dayalı ekonomik yapının gelecekte güçlenerek
sürmesi, bu gelişmelerin hizmet sektörlerini de
geliştirmesi, bölgesel ve kentsel altyapının gelişmesi
ve doğal ve sosyo-kültürel çekiciliğinin de etkisiyle
kalifiye işgücüne dayalı ileri ve bilgi teknolojilerine
dayalı üretim faaliyetlerinin kentte yer seçmesi
gibi gelişmeler beklenmelidir.
Demografik Yapıda, azalan göçün etkisiyle
eğitimli nüfusun, nitelikli işgücünün giderek
artması, eğitim, sağlık ve kültürel işlevlere olan
ihtiyacın sürmesi, nüfus yapısındaki değişime
bağlı olarak, yaşlı nüfus oranının artması gibi nedenlerle
kentsel hizmetlerin nüfus yapısına bağlı
olarak değişime uğraması, kentsel hizmetlerin
nüfus yapısına bağlı olarak niteliğinin değişmesi
hedeflenmektedir.
Mekânsal Yapıda, kentin çevresindeki yerleşmelerle
ilişkilerin güçlenmesi, kentin yoğunluk
ve yapılaşmaya ilişkin sorunlarının çözülmesi,
sosyal ve teknik altyapı eksikliklerinin giderilmesi
ve mekânsal sorunlarının çözümlenerek sağlıklı
bir kentsel çevre oluşacak biçimde planlı dönüşüm
ve yeniden yapılanmanın gerçekleşmesi hedeflenmektedir.
Çevresel Açıdan, mekânsal gelişmelerin,
doğal kaynaklar, çevresel değerlerle
uyumlu ve çevre kirliliğine neden olmayacak biçimde
sürdürülmesi, bu bağlamda tarım alanlarının,
su kaynaklarının, kültürel mirasın korunması, afet
risklerine karşı güçlendirilmiş bir kentsel yapının
oluşması hedeflenmektedir.
