Ekran Mı Oyun Mu?
Çocuklarımızın evde olduğu bu sureci hep birlikte daha sağlıklı değerlendiriyoruz. Çocuğumuzu ekrandan nasıl uzak tutmalıyız?
Öncelikle çocuğun yaşı çok önemli. Yani okulöncesi dönemde olan çocuk için günde yarım saati geçmemelidir. O yârim saatte de birlikte olmalıyız. Ekranda izledikleri hakkında konuşmalı ona sorular sormalıyız. Tamamen pasif bir şekilde ekranın başına oturtup gitmemeliyiz. Onu ekranla baş başa bırakmamalıyız. Okulöncesi etkinlikler için müzikli, danslı oyunlar için ekranı kullanabiliriz.
Daha büyük çocuklar için yani ilkokul çağında çocuklar için ekran öğretici olabiliyor. TV veya tabletle zamanını nasıl değerlendirdiğine bakmalıyız. Eğer bir şeyler öğreniyorsa yani aktif bir şekilde kullanıyorsa bu zamanları kısmaya gerek yok. Mesela bir konuyu merak ediyor ve onu araştırıyorsa veya merak ettiği bir alanla ilgili belgesel izliyorsa, bir makinenin yapılışını merak edip izliyorsa ve bunları alıcı bir şekilde dinliyorsa bu sureleri kısmaya gerek yok. Ama çocuk ekranı bir tüketici olarak kullanıyorsa bu sureleri sınırlandırmamız lazım. Oynadığı oyunlar, izlediği çizgi filmler bu kategoride değerlendirilir.
Yani çocuk ekran karşısında tamamen pasif bir durumdaysa bu sureler kısaltılmalıdır. Bir de bu yaş grubu için canlı dersler var. Öğretmenler bir yanda ders işlerken bir yandan da sayfalarca ödev veriyor. Burada elbette sistemsel sorunlar var. Bu programlar yapılırken kimsenin öğrenciyi düşündüğü yok. Özel okullar “ biz uzaktan eğitimde çok iyiyiz” yarışına girmişler. Devlet okulları öğretmenler o programı düzenli işlemek zorunda. Öğrenciyi de sürekli davet ediyor derse katılması için.
Eğer çocuk günde 6 -8 saat derse girerse geri kalan zamanını da ödev yaparak geçirirse bizim onunla iletişim kurmamız imkansız olur. Daha çok ders saatlerini, ödevlerini kontrol eden bir menanizmaya dönüşürüz. Evet, farkında olmadan çocuğumuzdan uzaklaşmış oluruz. Yani fiziksel olarak yakın ama psikolojik olarak uzak oluruz birbirimizden. Ders ve ödev dışında kalan zamanları da diğer fiziksel ihtiyaçlar için kullanmak zorunda kalırız. Bir daha düşünelim. Çocuklarımızın gerçek ihtiyaçları ne?
Biz ona bakalım. Evde olduğumuz bu sureci birlikte geçirelim. Ayni evde yabancı olmayalım. Oyun ve etkinlik önerilerimi tekrar sıralıyorum.
1. İsim şehir oyunu
2. Balonla tenis oyunu
3. Hareketli bir şarki açıyoruz. Şarkiyi durduruyoruz. Herkes heykel oluyor. Kıpırdayan yanar. Sonra şarkiyi tekrar açıyoruz.
4. Kutup hayvanları oyunu. Herkes bir kutup hayvani oluyor ona göre oyun geliştiriyoruz. O hayvanin rolünü yapıyoruz. Ya da orman hayvanları.
5. Sıcak soğuk oyunu. Bir nesneyi saklıyoruz. Ebe olan bunu görmüyor. Ararken nesneye yaklaşırsa sıcak uzaklaşırsa soğuk diyoruz. Onu bulana kadar yönlendiriyoruz.
6. Saklambaç
7. Körebe
8. Sessiz sinema
Bol eğlenceli oyunlar diliyorum.